ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ آﻣﻮزش 2030

اﯾﺠﺎد، ﺑﺎزﺳﺎزي و ﻧﻮﺳﺎزي ﻓﻀﺎﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ (ﻣﺪارس)

-1 ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﻣﺪارس ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﮐﺎﻧﻮن ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ ﻣﺤﻠﻪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺤﯿﻂ اﺻﻠﯽ ﺗﺮﺑﯿﺖ و ﯾﺎدﮔﯿﺮي، ﺗﺠﻠﯽ ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﺮاﺗﺒﯽ از ﺣﯿﺎت ﻃﯿﺒﻪ، ﮐﺎﻧﻮن ﻋﺮﺿﻪ ﺧﺪﻣﺎت و ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ، ﻣﺤﻞ ﮐﺴﺐ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﺎي ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ و زﯾﺴﺘﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي آن ﻣﺴﺘﺤﮑﻢ و ﻣﻘﺎوم ﺑﻮدن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﻮادث و ﺳﻮاﻧﺢ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺣﺪاﮐﺜﺮي از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻠﯽ و ﻣﻨﻄﻘﻪ اي، ﻣﺤﻠﯽ اﻣﻦ در اﯾﺎم اﺿﻄﺮار ﺑﺮاي ﮐﻤﮏ رﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻤﺪه اي در ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﻤﻦ دارد.³ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻫﻤﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﻣﺪارس در ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ (ﺑﺤﺮان و ﻋﺎدي) ﻟﺰوم ﺗﺎﻣﯿﻦ اﯾﻤﻨﯽ ﻣﺪارس ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از اوﻟﻮﯾﺖ ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ. وﺳﻌﺖ و ﻧﺤﻮه اﻗﺪاﻣﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﮐﺸﻮر در زﻣﯿﻨﻪ ﻧﻮﺳﺎزي، اﯾﻤﻦ ﺳﺎزي و ﻣﻘﺎوم ﺳﺎزي ﻣﺪارس ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ و اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻧﻬﺎدﻫﺎ، ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ و ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ⁴و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از اﻟﮕﻮﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺪارس اﯾﻤﻦ در دﻧﯿﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ .⁵

راﻫﺒﺮد ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﯾﺮي ﺣﻮادث و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ (UNISDR)⁶ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻬﺎد ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و راﻫﺒﺮي ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻧﺎﺷﯽ از ﺣﻮادث و ﻣﺨﺎﻃﺮات ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﻗﺪاﻣﺎت و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮات و آﺳﯿﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﺷﯽ از زﻟﺰﻟﻪ، ﺳﯿﻞ، ﻃﻮﻓﺎن، ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺳﺎﺧﺘﮕﺎﻫﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﺧﻄﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮه و ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ در ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ . در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﯿﺮ، UNISDR اﻫﺘﻤﺎم وﯾﮋه اي ﺑﺮاي ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﯾﺮي ﻓﻀﺎﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ و ﻣﺪارس داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر، ﻃﺮح ﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻮع ﺧﻄﺮات ﻣﻮﺟﻮد ﻫﺮ ﮐﺸﻮر اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺎﮐﻨﻮن در ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎ و ﺟﻠﺴﺎت ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ و ﭘﯿﺸﺮو در زﻣﯿﻨﻪ اﯾﻤﻦ ﺳﺎزي ﻣﺪارس و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن UNISDR ﻣﻄﺮح ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از آﻧﻬﺎ در ﺗﺪوﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻟﺤﺎظ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﭼﺎرﭼﻮب ﮐﺎري ﻫﯿﻮﮔﻮ 2015 – 2005 ) (HFA)⁷ ﻣﯿﻼدي) و ﭼﺎرﭼﻮب ﺳﻨﺪاي ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ ﺣﻮادث و ﻣﺨﺎﻃﺮات 2015-2030 ) (SFDRR)⁸ ﻣﯿﻼدي) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دو ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﻠﯽ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت و دﺳﺘﺎوردﻫﺎي ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﺎ ﻫﺪف اﯾﺠﺎد اﻧﺴﺠﺎم و ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ در اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﯾﺮي ﺣﻮادث و ﻣﺨﺎﻃﺮات اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

^٣ ﺳﻨﺪ ﺗﺤﻮل ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ وزارت آوزش و ﭘﺮورش، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﯾﺮ ﻧﻈﺎم ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻓﻀﺎ، ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﻓﻨﺎوري ^٤ ﮔﺰارشﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اوﻟﯿﻦ و دوﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺳﺮان ﻣﺪارس اﯾﻤﻦ ⁵ ﮔﺰارش ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ در دوﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺳﺮان ﻣﺪارس اﯾﻤﻦ

United Nations International Strategy for Disaster Reduction^٦ Hyogo Framework Action^٧ Sendai Framework for Disaster Risk Reduction^٨

٢٩٧