ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ آﻣﻮزش 2030

ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ در آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ

ﻣﻘﺪﻣﻪ

اﻣﺮوزه ﺗﺎﺛﯿﺮ اﻧﻘﻼب ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در دﻧﯿﺎي ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﻫﺎ ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺘﯽ داﻧﺸــﮕﺎه ﻫــﺎ ﻧﻤــﻮد ﭘﯿــﺪا ﮐــﺮده اﺳــﺖ. در واﻗــﻊ ﭼﺎﻟﺸﻬﺎي اﺳﺘﺮاﺗﺮﯾﮏ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻘﺪان ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﺴﺘﻤﺮ و ﻧﻈﺎﻣﻨﺪ ﺑﯿﻦ داﻧﺸﮕﺎه و ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﯾـﺎ ﻋــﺪم اﺣﺴــﺎس ﻧﯿﺎز (ﻋﺪم اﻧﮕﯿﺰه) و ﻓﻘﺪان ﻧﻈﺎمﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎرﻣﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺎري ﺳﺎزي و اﻧﺘﻘﺎل ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺻﻨﺎﯾﻊ و ﮐﺴﺐ و ﮐﺎرﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺘﻮﺳﻂ، وﺟﻮد ﺑﯿﮑﺎري در ﻣﯿﺎن ﺟﻮاﻧﺎن و داﻧﺶ آﻣﻮﺧﺘﮕﺎن داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ،ﻋﺪم اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮ ﺗﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ در ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﮑﺎري و اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ ﻣﻠﯽ و واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻮدﺟﻪ اي داﻧﺸﮕﺎه ﺑﻪ ﺑﻮدﺟﻪ ﻫﺎي دوﻟﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ي ﮐﺸﻮر را ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﻮﯾﻨﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮاي ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺪي ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ و ﺣﺮﮐﺖ ﺟﺪي داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﺳﻮي ﻃﺮاﺣﯽ و اﺳــﺘﻘﺮار ﻧﻈــﺎم اﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺎراﻓﺮﯾﻦ در ﮐﺸﻮر اﺳﺖ. ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ، ﻧﺴﻞ ﺳﻮم ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ درآن داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه آﻣﻮزش، ﭘﮋوﻫﺶ، ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻧﻮآوري، ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﺧﻠﻖ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎي ﮐﺴﺐ و ﮐــﺎري داﻧــﺶ ﺑﻨﯿــﺎن، ﮐــﺎرﮔﺮوﻫﯽ، ﺧﻄـﺮ ﭘﺬﯾﺮي، و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ را دارد. دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﮐــﺎرآﻓﺮﯾﻦ در ﻗﺎﻟــﺐ ﻧﻘﺸــﻪ راه ﻓﻮق اﻣﮑﺎن ﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ.

ﺳﯿﺮ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ

ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﯿﺮ ﺗﻌﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮل داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ در ﮐﻞ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ در ﻃﻮل ﺗــﺎرﯾﺦ اﻣــﻮزش ﻋــﺎﻟﯽ داراي ﺳــﻪ ﻣﺮﺣﻠــﻪ ﺗﮑﻮﯾﻨﯽ ﯾﺎ ﺳﻪ ﻧﺴﻞ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻮده اﻧﺪ: ﻧﺴﻞ اول داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ، آﻣﻮزش ﻣﺤﻮر ﺑﻮدﻧﺪ. ﻫﺪف اﯾــﻦ ﻧــﻮع داﻧﺸــﮕﺎه ﻫــﺎ، آﻣــﻮزش و ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻮد. اﻣﺎ دراواﺧﺮ ﻗﺮن 19 ﻧﺴﻞ دوم داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ي ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺤﻮر ﻇﻬﻮر ﭘﯿﺪا ﮐﺮدﻧﺪ. اﯾﻦ ﻧﻮع داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﮋوﻫﺶ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻠﻢ ﺑﺮاي ﻋﻠﻢ ﺑﻮدﻧﺪ. اﻣﺎ اﻣﺮوزه ﺧﻠــﻖ داﻧــﺶ ﻋﻠﻤــﯽ ﺑــﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻮآوري و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎرﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ روز ﺑﻪ روز ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺷﺪه و ﻣﺘﻘﺎﺿﯿﺎن ورود ﺑﻪ داﻧﺸــﮕﺎه ﻧﯿــﺰ روز ﺑــﻪ روز ﻓﺰوﻧــﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪ، داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ اﮐﻨﻮن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺶ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺮﺗﺮي در ﻧﻮآوري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ( Etzkowitz, 1998; Martin, .(2003, از اﯾﻦ رو ﺑﺴﯿﺎري از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان ﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎورﻧﺪ ﮐﻪ از داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ اﻧﺘﻈﺎر اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﺟﺪي در ﺟﺎﻣﻌــﻪ وﺟــﻮد دارد. اﯾﻦ ﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ، ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺧﻠﻖ ﮐﺴﺐ ﮐﺎر ﻫﺎي داﻧﺶ ﺑﻨﯿﺎن و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻓﻨــﺎوري و ﭘــﮋوﻫﺶ ﻫــﺎي داﻧﺸــﮕﺎﻫﯽ اﺳﺖ. ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎه ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺴــﻞ ﺳــﻮم داﻧﺸــﮕﺎه ﻫــﺎ ﻣﻌــﺮوف ﺷــﺪه اﻧــﺪ. ﻫــﺪف داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎي ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ، ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ و ارﺗﺒﺎط ﻗﻮي ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﺟﻬﺖ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺣــﻞ ﻣﺸــﮑﻼت ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﻣــﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

٢٦٠