ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ آﻣﻮزش 2030

ﺗﻮﺳﻌﻪ آﻣﻮزش ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي در آﻣﻮزش ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ

ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري در راﺳﺘﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار را ﺗﺤﻘﻖ ﺑﺨﺸﺪ. ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺷﮕﺮف و رﻗﺎﺑﺘﯽ دﻧﯿﺎ در دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺳﺮﯾﻊ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدي و رﻓﺎه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد. در دﻧﯿﺎي اﻣﺮوز اﻧﺴﺎن ﻫﻢ ﻫﺪف ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻫﻢ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﮔﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﺣﺎل ﮔﺬار ﮐﺸﻮر، ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ از ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮔﺬر ﮐﻨﺪ؛ ﺑﺎﯾﺪ "آﻣﻮزش و ﭘﺮورش" ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﻮد. اﻫﻤﯿﺖ آﻣﻮزشﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺗﯽ ﮐﺎرداﻧﺶ، ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪاي و ﻣﻬﺎرتﻫﺎي اﺳﺎﺳﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻧﯿﺰ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ آﻣﻮزﺷﯽ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان و ﺗﻌﺎﻣﻞ اﯾﻦ ﺣﻮزه از آﻣﻮزشﻫﺎ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ آﻣﻮزشﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ، ﺿﺮورت ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﻤﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ اﯾﻦ آﻣﻮزش ﻫﺎ را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﺘﺼﺎدي ﮐﺸﻮرﻣﺸﻬﻮد ﻣﯽ ﺳﺎزد. ﺑﻪ ﯾﻘﯿﻦ ﺗﻠﻔﯿﻖ داﻧﺶ ﺑﺎ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻏﻞ و ﺣﺮف ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺎزارﮐﺎر و ﺧﻼﻗﯿﺖ ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧﺎن اﯾﻦ ﻣﺮز و ﺑﻮم زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎز اﺷﺘﻐﺎل ﻣﻮﻟﺪ و ﭘﺎﯾﺪار ﺗﻮام ﺑﺎ ﮐﺎر آﻓﺮﯾﻨﯽ، ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰاﯾﯽ در رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدي و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎزي ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ دارد.

ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺤﻮل در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﺳﺎﺣﺖ ﻫﺎي ﺷﺸﮕﺎﻧﻪ ﺗﺮﺑﯿﺘﯽ : ﻋﻠﻤﯽ، اﺧﻼﻗﯽ و دﯾﻨﯽ، ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و ﺑﺪﻧﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ وﺳﯿﺎﺳﯽ ، ﺣﺮﻓﻪ اي و اﻗﺘﺼﺎدي و زﯾﺒﺎﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﻫﻨﺮي داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﺘﺮﺑﯿﺎﻧﯽ: ﻣﻮﺣﺪ، ﻣﺆﻣﻦ ،اﻧﺘﺨﺎﺑﮕﺮ و آزادﻣﻨﺶ، ﻣﺘﺨﻠﻖ ﺑﻪ اﺧﻼق اﺳﻼﻣﯽ ﺧﻼق ،... ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ، ﻣﻘﺘﺼﺪو ﻣﺎﻫﺮ، ﺳﺎﻟﻢ و ﺑﺎﻧﺸﺎط، ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪار و ﻧﻈﻢ ﭘﺬﯾﺮ و آﻣﺎد ه ي ورودﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﻓﺮدي، ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺎم ﻣﻌﯿﺎر اﺳﻼﻣﯽ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻫﺎي ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي و ﮐﺎرداﻧﺶ از ﺟﻤﻠﻪ در: ﺳﺎﺧﺘﺎر ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﯽ ، ﻣﺤﺘﻮاي آﻣﻮزﺷﯽ و ...و اﺳﺘﻘﺮار اﯾﻦ ﻧﻈﺎم از ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ 1395-96ﭘﯿﮕﯿﺮي ﻣﯽ ﮔﺮدد. روﯾﮑﺮد ﻧﻈﺎم ﺟﺪﯾﺪ آﻣﻮزﺷﯽ ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي و ﮐﺎرداﻧﺶ ، ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ ﻣﺤﻮر (آﻣﻮزش ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ(CBT اﺳﺖ . در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﺗﻠﻔﯿﻖ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﺻﻞ ﻗﻠﻤﺪاد ﮐﺮده و ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ را در ﺳﻪ ﻋﻨﻮان: ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﭘﺎﯾﻪ، ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽﻫﺎي ﻏﯿﺮﻓﻨﯽ و ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽﻫﺎي ﻓﻨﯽ ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ و اراﺋﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.

ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﺴﻬﯿﻞ اﻧﺘﻘﺎل از ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﮐﺎر اﺳﺖ و ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﮕﺎه ﺑﺨﺶ آﻣﻮزش ﻓﻨﯽوﺣﺮﻓﻪاي ﺑﻪ ﺻﻮرت وﯾﮋه در اﺳﻨﺎد ﺑﺎﻻدﺳﺘﯽ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺣﻮزهﻫﺎي ﺗﺮﺑﯿﺖ و ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﺎرو ﻓﻨﺎوري ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ. "ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻫﺪف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ آﻣﻮزش ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ (EFA)ٍ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮد ازﺗﻀﻤﯿﻦ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻫﻤﻪ ﺟﻮاﻧﺎن و ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن ازﻃﺮﯾﻖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻪ ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﮔﺮدد «. ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ وزارت آﻣﻮزش وﭘﺮورش وﺳﺎﯾﺮ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮع زﯾﺎدي در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ ﺑﻪ اﺟﺮا درآﻣﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﺻﻞ آن رﺷﺪ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ دوره ﻫﺎي ﻓﻨﯽ وﺣﺮﻓﻪ اي در آﻣﻮزش وﭘﺮورش رﺳﻤﯽ ﮐﺸﻮر از ﺣﺪود 10 درﺻﺪ ﺑﻪ 33 درﺻﺪ در ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮد. اراﺋﻪ آﻣﻮزش ﻫﺎي ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي و ﮐﺎرداﻧﺶ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺎم رﺳﻤﯽ در ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮﺧﻮرداري ﺟﻮاﻧﺎن از ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي ﻻزم ﺑﺮاي ورود ﺑﻪ ﺑﺎزارﮐﺎر (ﺗﮑﻨﺴﯿﻦ ، ﮐﺎرﮔﺮ ﻣﺎﻫﺮ ، اﺳﺘﺎد ﮐﺎر و ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺑﺨﺶ ) ﺗﻮﺳﻂ وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش در ﻫﻨﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎي ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي و ﮐﺎرداﻧﺶ در ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي ﺷﻐﻠﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد .از اﯾﻦ رو ﺑﺎ اﺗﮑﺎ ﺑﻪ اﺳﻨﺎد ﺑﺎﻻدﺳﺘﯽ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺿﺮورت و اﻫﻤﯿﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻘﻮﯾﺖ آﻣﻮزش ﻫﺎي ﻣﻬﺎرﺗﯽ ﮐﺎرداﻧﺶ و ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪ اي ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي ارﺗﻘﺎء ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ اﯾﻦ آﻣﻮزش ﻫﺎ ﮐﻪ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﮐﻼن و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر از ﭘﯿﺶ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ، ﻫﻢ راﺳﺘﺎ و ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﺑﺎ آرﻣﺎن ﻫﺎ و ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ2030 (اﻫﺪاف ﺧﺮد 4-3 و (4-4 ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ:

١٩١