در اﯾﺮان، ﻧﻈﺎم
آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ اي ﮐﻬﻦ دارد و
در ﻃﯽ ﺗﺎرﯾﺦ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺧﻮد ﻣﺴﯿﺮ ﭘﺮﻓﺮاز و
ﻧﺸﯿﺒﯽ را ﭘﯿﻤﻮده اﺳﺖ
و در
ﻫﺮ دوره ﻣﻨﺸﺄ ﺗﺤﻮﻻت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﻗﺘﺼﺎدي ، و ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮﯾﮏ از اﯾﻦ ﺗﺤﻮﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺧﻮد ﻗﺮار داده
اﺳﺖ.اوﻟﯿﻦ ﻧﻬﺎد
آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ در اﯾﺮان دارﻟﻔﻨﻮن اﺳﺖ
ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﻟﮕﻮي ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻏﺮﺑﯽ در زﻣﺎن
ﻗﺎﺟﺎرﯾﻪ ﻃﺮاﺣﯽ
ﺷﺪ و در
ﺳﺎل 1228 ﻫﺠﺮي
ﺷﻤﺴﯽ ﺑﺎ دﻋﻮت از اﺳﺘﺎدان ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺮاي ﺗﺪرﯾﺲ در داﻧﺸﮑﺪه ﻫﺎي ﻓﻨﯽ –ﺗﺨﺼﺼﯽ آن ،آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺷﯿﻮه ﻧﻮﯾﻦ در اﯾﺮان آﻏﺎز
ﺑﻪ ﮐﺎر ﮐﺮد.داراﻟﻔﻨﻮن
را ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﻤﺎد اﺻﻼﺣﺎت
آﻣﻮزﺷﯽ در دوران
ﻗﺎﺟﺎرﯾﻪ داﻧﺴﺖ.
در دوران
ﭘﻬﻠﻮي
اول،اﺻﻼﺣﺎت آﻣﻮزﺷﯽ اداﻣﻪ ﯾﺎﻓﺖ و
ﺑﺎ وﺿﻊ ﻗﺎﻧﻮن اﻋﺰام داﻧﺸﺠﻮ ﺑﻪ ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر، ﺗﺄﺳﯿﺲ داﻧﺶ ﺳﺮاي ﻋﺎﻟﯽ داراﻟﻤﻌﻠﻤﯿﻦ)، اﺳﺘﺨﺪام ﻣﺪرﺳﺎن ﺧﺎرﺟﯽ در ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزﺷﯽ، راﯾﮕﺎن
ﮐﺮدن آﻣﻮزش در
ﺳﻄﻮح اوﻟﯿﮥ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺳﺎﺳﯽ در ﺳﺎﺧﺘﺎر
آﻣﻮزﺷﯽ و
ﻋﻠﻤﯽ ﮐﺸﻮر ﺷﺪ. ﺗﺄﺳﯿﺲ داﻧﺸﮕﺎه
ﺗﻬﺮان درﺳﺎل
1313 ﺗﻼﺷﯽ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺑﺮاي ادﻏﺎم
ﻣﺪارس ﻋﺎﻟﯽ در ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻮد
ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺮار و ﺗﻮﺳﻌﮥ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ در اﯾﺮان ﺷﺪ.در دوران ﭘﻬﻠﻮي دوم ﺗﻮﺳﻌﻪ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﺷﺘﺎب ﺑﯿﺸﺘﺮي ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺮﻗﺮاري ارﺗﺒﺎط داﻧﺸﮕﺎه
ﺗﻬﺮان ﺑﺎ داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎي
ﻣﻌﺘﺒﺮ دﻧﯿﺎ از ﺳﺎل
1330 آﻏﺎز ﺷﺪ و اﯾﻦ
ﻫﻤﮑﺎري ﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ راه اﻧﺪازي ﺑﺮﺧﯽ داﻧﺸﮑﺪه
ﻫﺎي داﻧﺸﮕﺎه
ﺗﻬﺮان ﮔﺮدﯾﺪ.از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ در ﺳﺎﯾﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺻﻔﻬﺎن
و ﺷﯿﺮاز و
ﺗﺒﺮﯾﺰ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻫﺎي آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﺗﺎﺳﯿﺲ ﮔﺮدﯾﺪ.در ﺳﺎل 1328 اوﻟﻮﯾﺖ ﺗﺎﺳﯿﺲ داﻧﺸﮑﺪه
در ﺳﺎﯾﺮ اﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﮐﺸﻮر
ﺑﻪ ﮐﺸﺎورزي و ﭘﺰﺷﮑﯽ اﺧﺘﺼﺎص
ﯾﺎﻓﺖ.در ﺳﺎل 1346 ﻗﺎﻧﻮن
وزارت ﻋﻠﻮم
و آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ رﺳﯿﺪ و
ﭘﺲ از آن در
ﺳﺎل 1348 ﺷﻮراي ﻣﺮﮐﺰي آﻣﻮزش ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﮐﺎر
داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ و
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي آﻣﻮزﺷﯽ در ﻫﻤﮥ ﺳﻄﻮح و رﺷﺘﻪ ﻫﺎ در آﻣﻮزش ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ. ﺗﺎﺳﯿﺲ داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎي ﻓﻨﯽ ﻧﯿﺰ در راﺳﺘﺎي رﻓﻊ
ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﮐﺸﻮر
از ﻫﻤﺎن
ﺳﺎﻟﻬﺎ آﻏﺎز ﺷﺪ. در ﺳﺎل 1356 داﻧﺸﮕﺎه آزاد ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﻌﻠﻢ در رﺷﺘﻪ
ﻫﺎي ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ راه اﻧﺪازي آﻣﻮزش از
راه دور ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺷﺪ.ﻣﯽ
ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐﻪ در دوران ﭘﻬﻠﻮي دوم ﺗﺎﮐﯿﺪ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ در اﯾﺮان ﺑﺮ ﭘﮋوﻫﺶ و
ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻠﻢ،ﺗﺮﺑﯿﺖ
ﻧﯿﺮوي ﻣﺘﺨﺼﺺ و روﯾﮑﺮد
ﮐﺎرﺑﺮد داﻧﺶ
در زﻧﺪﮔﯽ و آﻣﻮزش ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ و ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎ
و اوﻟﻮﯾﺖ ﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻮد.در ﭘﺎﯾﺎن دوران ﭘﻬﻠﻮي دوم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ راﯾﮕﺎن ﺑﻮد و ﺟﻤﻌﯿﺖ داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ
رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻮد.ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ در دوران ﭘﻬﻠﻮي را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺗﻤﺮﮐﺰ ﮔﺮاﯾﯽ
دوﻟﺘﯽ اﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ذﮐﺮ ﮐﺮد.
ﭘﺲ از ﭘﯿﺮوزي اﻧﻘﻼب در ﺳﺎل 1357،ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺳﺎﺳﯽ
در ﻧﻈﺎم آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ و ﺑﻨﯿﺎن ﻫﺎي
ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ وﺟﻮد
آﻣﺪ.در اﺑﺘﺪا
دو وزارت ﻋﻠﻮم
و آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ درﻫﻢ ادﻏﺎم
ﺷﺪه و وزارت
ﻓﺮﻫﻨﮓ وآﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ.در ﺳﺎل 1359 و
ﺑﺪﻧﺒﺎل اﻧﻘﻼب
ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺳﺘﺎد
اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ((1359 ﺑﺎ ﻫﺪف اﯾﺠﺎد
ﺗﺤﻮل اﺳﺎﺳﯽ در داﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ و
ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻮراي ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻘﻼب
ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎم داد.وﻇﯿﻔﻪ اﺻﻠﯽ
اﯾﻦ ﺷﻮرا ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاري ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و آﻣﻮزﺷﯽ اﺳﺖ.
ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب
ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺑﺎ ﻫﺪف ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻌﺪاد ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ،ﺑﺮﺧﯽ داﻧﺸﮑﺪه
ﻫﺎ و ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻫﺎي آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ در ﻫﻢ ادﻏﺎم
ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ
ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺸﺠﻮ ﻧﯿﺰ روﻧﺪ ﮐﺎﻫﺸﯽ ﯾﺎﻓﺖ.در اﯾﻦ دوران ﻧﺴﺒﺖ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن
ﻣﺮدﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮ از
١٨٢
نام کتاب : ﺳﻨﺪ ﻣﻠﯽ آﻣﻮزش2030 ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان نویسنده : --- جلد : 1 صفحه : 182