نام کتاب : شريعت در آينه معرفت نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 329
مربوط به موضوع آن مسائل به گونه اى برهانى ثابت است , مانند آنچه كه در باب
مطهرات و يا در باب خسوف و كسوف و نماز آيات و يا در مسائل مربوط به طلوع و
غروب خورشيد , وجود دارد زيرا ديدگاههاى مختلف طبيعى در مورد اين مسائل كه بر
اساس فرضيه هاى گوناگون زمين محورى و يا خورشيد مركزى حاصل شده و يا بر طبق
ديدگاههاى مختلف درباره چگونگى حركت نور شكل مى گيرد , هيچ يك بر حكم فقهى اى
كه بر لازم مشترك آنها باز مى گردد اثر ندارد
علم منطق نيز با تمام مسائل متنوعى كه دارد نسبت به ساير علوم , اعم از علوم
حقيقى و اعتبارى و يا علوم نخستين و يا علوم ديگرى كه از نظر به علوم نخستين
حاصل شده و در رتبه هاى بعدى واقع مى شوند , هيچ پيوند و ارتباط دو جانبه اى
ندارد به اين معنا كه تغييرات مربوط به ساير علوم و توسعه و بسطى كه در مسائل
طولى و عرضى آن علوم پيدا مى شود و يا حركتهايى كه در جهت كاستن از خطاهاى علمى
و وصول به مراتب علمى جديد در علوم مختلف ايجاد مى شود , به دليل آن كه منطق بر
لوازم مشترك آن مسائل و حركتهاى علمى مربوط به آنها بنيان نهاده شده است , و
از نظر به لوازم مشترك آنها حاصل مى گردد , هيچ يك از آن تغييرات و تحولات
نمى تواند منشا تغيير و دگرگونى در علم منطق شود
حركتهاى متنوع ذهنى در دايره هر يك از علوم هر شكل و صورتى را كه به خود
بگيرند , و از هر نوع ماده اى كه استفاده نمايند , يعنى حتى آن گاه كه به قصد
خطا طريق مغالطه و اشتباه را بپيمايند , در چهارچوب قاعده اى از قواعد منطقى
خواهند بود زيرا منطق همانگونه كه پيش از اين گذشت تنها عهده دار تبيين
حركتهاى
نام کتاب : شريعت در آينه معرفت نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 329