یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 377

انسان و فراموشکاریهای او

وَ إذا مَسَّ الْإنْسانَ الضُّرُّ دَعانا لِجَنْبِهِ أوْ قاعِداً أوْ قائِماً ....

سعدی، (بوستان:).

محرکات انسان، غرائز انسان

1. مسأله زیربنای فعالیتهای انسان.

2. نظر قرآن از راه دعوتهای قرآن، اهمیت این بحث از نظر اصولی، آیات قرآن در زمینه دعوتها، آیات قرآن در زمینه تحولات اجتماعی و پذیرش دعوت انبیا، آیات قرآن در زمینه ملأ مستکبرین و در زمینه مترفین و مستضعفین، مسأله انواع وجدانها و اصالت و عدم اصالت آنها، چه کششهایی در انسان وجود دارد؟، منطق مادی قرآن که گفته میشود واقع بینانه است، چه اصراری هست که بگوییم رسول اکرم از طبقه محروم برخاسته است، پس موسی چرا؟، جمله مولی: طوبی لنفس أدّت ... ایضاً دعای کمیل.

3. مسأله خود انسانی (خود واقعی)، کشف خود و پیداکردن من واقعی، اشعار مولوی صفحه 18 «قرآن و انسان» و کلمات گاندی صفحات 21 و 22 و 23 و 24 «مکتب انسانیت» و کلمات اقبال، آیات قرآن در این زمینه، ایضاً ص 9 یادداشت «قرآن و انسان» و ص 11 و 13 (نمره 14)، کتاب (ادیان و مکتبهای فلسفی هند)، صفحات 667 ...

4. مسأله معجزات و آیات، به عبارت دیگر مسأله قرب و سیر معنوی و ترقی واقعی انسان که آیا واقعاً پرگشایی است

انسان، خودواقعی و خودخیالی

رجوع شود به ورقههای «یادداشت روح و مسأله خود واقعی و