یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 247

(برنامه بیخبری و لاابالیگری).

از نظر مارکسیستها [1] یک انسان مارکسیست مبارز است و فقط مبارز است اما با طبقات ستمگر نه با نفس خود، و مبارزهاش همواره در راه تغییر جامعه است نه اصلاح خود، و به همین جهت همواره ابزاری است دردست طبقهای که طرفدار تغییر وضع موجودند. ولی از نظر اسلام اولًا نباید گفت ماهیت زندگی مبارزه است. و ثانیاً از نظر اسلام یک مسلمان مبارز است، هم مبارز با نفس و متوجه اینکه انسان چه در جهت اصلاح و چه در جهت افساد اصالت دارد. تنها اصلاح وضع اقتصادی و اجتماعی بدون اصلاح وضع اخلاقی ممکن نیست. و ثالثاً مبارزه تنها در جهت تغییر وضع موجود نباید باشد [2] و احیاناً باید با تغییر وضع موجود مبارزه شود. جامعهای که در جهت انحطاط سیر میکند، جامعهای که با یک برنامه بالخصوص «بی خبری و لاابالیگری» به سوی بیهوشی اجتماعی و به سوی لَختی و به سوی پوکی و هیچی و مخدّرات شهوانی کشیده میشود و اصالتها و نقاط نورانی وجودش از او گرفته میشود، باید با این تغییرها و دگرگونیها مبارزه کرد. صحیح نیست که مانند آن مؤمن دعایش این باشد که یا محول الحول والاحوال و یا مقلّب القلوب والابصار حوّل، و بگوید من در حالی هستم که هر تغییری برایم خوب است.

(اصل توجه به مسؤولیت شخصی و اجتماعی)

یادداشت « امر به معروف و نهی از منکر، یک مسؤولیت . اجتماعی اسلامی »

2. مسأله امر به معروف و نهی از منکر که ایجاد نوعی تعهد و مسؤولیت اجتماعی است برای افراد نسبت به سرنوشت اجتماع، اولین و بزرگترین اتهام غربیها را درباره اسلام رد میکند که میگفتند و هنوز هم میگویند که اسلام یک دین قضا و قدری است و تربیت اسلامی

---

[1]. رجوع شود به ورقههای «مسؤولیت».

[2]. خود مارکسیستها نیز احیاناً برای حفظ وضع موجود مبارزه میکنند. پس این تعبیر برای تحریک افرادی است که باید با وضع غیرمارکسیستی بجنگند.