اکنون باید ببینیم کدامیک از این افکار صحیح است؟ آیا باید اصالة الاعتقادی شد یا اصالة العملی؟ یا شقّ دیگری وجود دارد؟

اینک بحث در ارزش ایمان و اعتقاد.

ارزش ایمان

درباره ارزش ایمان در سه مرحله باید بحث کرد:

ارزش ایمان

درباره ارش ایمان در سه مرحله باید بحث کرد:

1. آیا فقدان اعتقاد و ایمان به اصول دین از قبیل توحید و نبوّت و معاد؛ و بر حسب دید اسلامی شیعی، اینها به علاوه امامت و عدل، در هر شرایطی که فرض شود موجب عذاب الهی است؟ یا آنکه امکان دارد که برخی از بیایمانان، معذور باشند و در مقابل بیایمانی معاقب نباشند؟

2. آیا ایمان شرط حتمی قبول عمل خیر است بطوری که هیچ کار نیکی از غیر مسلمانان و بلکه غیر شیعه پذیرفته نیست؟

3. آیا کفر و انکار، موجب حبط و از بین بردن اعمال خیر نمیشود؟

در ضمن مباحث آینده، هر سه مرحله را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

مؤاخذه بر کفر

شکی نیست که کفر بر دو نوع است: یکی کفر از روی لجبازی و عناد که کفر جحود نامیده میشود و دیگر کفر از روی جهالت و نادانی و آشنا نبودن به حقیقت. در مورد اول، دلائل قطعی و عقل و نقل گویاست که شخصی که دانسته و شناخته، با حق، عناد میورزد و در صدد انکار برمیآید مستحقّ عقوبت است. ولی در مورد دوم باید گفت اگر جهالت و نادانی از روی تقصیرکاری شخص نباشد مورد عفو و بخشش پروردگار قرار میگیرد.

برای توضیح این مسأله لازم است قدری درباره تسلیم و عناد بحث کنیم. قرآن کریم میفرماید:

یوم لا ینفع مال و لا بنون الّا من اتی اللّه بقلب سلیم [1].