نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 1 صفحه : 314
باب «ت»
(قرشت)
تأبط شرأ
لقب ثابت بن جابر بن سفيان بن عمثيل فهمى، از مشاهير شعرا و فرسان و شجعان عرب ميباشد كه در شرارت و اسائت ضرب المثل بود. درباره او پارهاى وقايع و محاربات منقول و بعضى اشعار طريفه منسوب است، در باصره و سامعه و جرأت و جسارت بر ابناى زمان برترى داشت، در تكوپو كسى بپايهاش نميرسيد، گويند در پى آهو مىدويد و آن را مىگرفت و با شمشيرش ذبح ميكرد. در وجه اين لقب گويند كه روزى شمشير بسته و از خانه بيرون رفت، از مادرش اميمه پرسيدند كجا رفت گفت ندانستم تأبّط شرّا و خرج يعنى شرّ را در زير بغلش مخفى كرد و بيرون شد.
يا اينكه ثابت روزى جانور غول نامى از صحرا بميان قبيله آورد و در پاسخ پرسش از آن گفت غول است گفتند: فتأبّطت شرّا اينك بعد از آن بهمين لقب تأبّط شرّا مشتهر گرديد و يا موافق نوشته بعضى، روزى مادرش بدو گفت كه برادران تو هريكى چيزى در وقت شام براى من ميآورند جز تو كه چيزى براى من نميآورى، گفت من هم همين شب خواهم آورد پس رفت و چند افعى بزرگ شكار كرد و در زير بغل خود در توى انبانى نزد مادرش آورد، همينكه سرانبان را گشودند افعىها قصد مادر كردند، وى با تمام جلادت از خانه بيرون شد، زنان قبيله از آورده پسرش ثابت پرسيدند گفت چند افعى توى انبان آورده بود، گفتند آنها را چطور برداشته بود گفت تابّطها گفتند تابّط شرّا پس بدين لقب اختصاص يافت.
ثابت بن جابر در سال 530 م يعنى سى و نه سال پيش از ولادت حضرت رسالت ص درگذشته و قصيده اخذ الثار و سفك الدماء او در سال 1883 م در اسوج بچاپ رسيده است.
اميمه مادر او نيز از شاعرات عرب بود، غير از او چهار پسر ديگر نيز بنام اتراكى و
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 1 صفحه : 314