اگر به چيزى دلبسته شدى , به چيزى علاقمند شدى يا تابع كسى شدى پيرو يك شخص
شدى بنده اوئى . خدا ترا آزاد آفريد . اين كرامت آزادگى را از كف نده . نه
بنده غرائز و اميال درونى باش نه برده زورمندان و زرداران بيرونى , نه در
برابر كسى كرنش كن نه در برابر يك زور مدارى تملق بگو . نه در قبال يك
زراندوزى كرنش بكن و نه در برابر اميال درونى ات خاضع باش .
انسان آزاد است و اين كرامت آزادگى را نبايد به پاى زور مدار و يا زردار
بريزد .
ولا تكن عبد غيرك وقد جعلك الله حرا
.
خدا تو را آزاد آفريد . فرمود : انسان به هر چه دل ببندد , اين همانند غذاهاى
مانده لاى دندان نسل قبل است . ديگران داشتند و مصرف كردند و گذاشتند و رفتند .
اين انسان تازه به دوران رسيده ميگيرد . آن غذاهاى مانده لاى دندانها را ميگويند
لماظه . آنچه فعلا در روى زمين است لماظه پيشينيان اند كه اكنون در بستر خاك
آرميده اند . آنها مصرف كردند زندگى كردند بهره بردند اين مانده لاى دندان
آنهاست . يك انسان آزاده مى خواهد كه به اين لماظه ها دل نبندد و برده اين
لماظه نشود . اين جزء بلندترين تعبيراتى است كه در حكمت عملى مطرح ميشود .
يعنى آيا انسان آزاده اى است كه در بند لماظه نباشد ؟ اين رياست ها هم لماظه
است زيرا نسل پيشين اين رياست ها را داشتند و رها كردند و خاك شدند و به
بعدى رسيد . مقام لماظه است . مال لماظه است . جاه لماظه است . هر چه سرمدى
نيست لماظه است . هر چه از كرامت انسان آزاده بدور است مانده لاى
دندان نسل
پيش است . انسان برده است كه به فكر لماظه است . انسان آزاده به فكر لماظه
نيست .
غلام همت آنم كه زير چرخ كبود *** زهر چه رنگ تعلق پذيرد آزاد است
و از اين بالاتر زهر چه رنگ تعيين پذيرد آزاد است . اميدواريم