گفتار هشتم

انسان بعد از مرگ به همان وضع باطنى خود محشور مى شود , خواه باطن سر مثالى او كه بصورت يك بدن مثالى در برزخ ظهور مى كند و خواه باطن و سر عقلى او كه سخن از صورت و بدن در آن نيست . براى هر عبادت سرى است كه انسان با سر آن عبادت محشور مى شود . باطن به دو قسمت مثال و عقل بر مى گردد . يعنى بعضى از اسرار درونى روزه مثلا مربوط به عالم مثال و بعضى از اسرار درونى آن مربوط به عالم فوق مثال است . اينكه از رسول خدا عليه آلاف التحية و الثناء رسيده است كه خداى سبحان فرمود ( الصوم لى و انا اجزى به ) روزه مال من است و من مستقيما پاداش روزه دار را به عهده دارم , به اين معنا خواهد بود كه باطن روزه بصورت لقاء خدا ظهور مى كند . براى انسان همتى بالاتر از لقاء حق فرض ندارد , پس روزه باطنى دارد كه اگر روزه دار به آن برسد پاداشش لقاء خداى سبحان است . و چون انسان يك موجودى است ابدى كه هرگز از بين نمى رود نهايت از عالمى به عالم ديگر منتقل مى شود اگر باطن روز كه لقاء حق است نصيب او شد , او دائما در محضر حق است , بدون اينكه از اين حضور دائم خستگى و رنج ببرد . چون اين يك يكنواختى رنج آور نيست . اصولا در بهشت رنجى نيست , خواه