ليكن تا وقتى كه اثبات نشده است كه حق حكومت از حقوق متعلق به مردم است , هرگز نمى توان با تمسك به اين كه مؤمنين امور خود را با مشورت به انجام مى رسانند , لزوم شورايى و انتخابى بودن حكومت را اثبات كرد .

پاسخ دوم

حكومتها را به سه دسته مى توان تقسيم كرد .

1 - حكومت استبدادى كه بنيان آن بر غلبه است . با اين شعار كه( الحكم لمن غلب) يعنى حكومت از آن كسى است كه پيروز شود . فرعون بر اساس باور به اين نوع از حكومت بود كه مى گفت: ﴿ قد افلح اليوم من استعلى ﴾ - طه]( 64 : يعنى هر كس كه برترى يافت , اداره مردم را به عهده خواهد گرفت .

2 - حكومت مردم بر مردم , نظير حكومتهاى رايجى كه به حسب ظاهر از آزادى مردم سخن مى گويند . دايره دخالت و تصرف اين نحو از حكومتها در محدوده تنظيم و تدبير افعال انسانها مى باشد .