انت الرب و انا العبد , . . . انت الغنى و انا الفقير ]( [16] ,

چون خود را فقير و فانى مى بيند , مى نالد و اگر كسى خود را فقير و فانى نيافت يا خود را دائمى مى پندارد كه( اخلد الى الارض ) [17] ( , يحسب ان ماله اخلده ) [18] يا اگر خود را دائمى نمى پندارد , جهان را هم موقت مى پندارد , مى گويد همانطور كه من از بين مى روم , اين نظام هم پاشيده مى شود , نه من هستم و نه نظام هستى . اگر چنانچه انسان , اهل تقوا نبود , نه راهى دارد كه از گذشته تاريخ بهره بگيرد و نه راهى دارد كه براى آينده , ره توشه تهيه كند .

تقوا , ره توشه سالكان مسير كرامت

تقوا مجموعه علم و عمل است . علم , بر عمل سايه افكن است و عمل در سايه علم , انسان را با تقوا مى كند , و اين تقوا نيز زاد مسافر خواهد بود , كه از همان آگاهى صحيح استمداد مى كند , و چون راه علمى به روى بعضى بسته است , راه عملى نيز به روى آنها مسدود خواهد بود , زيرا اگر كسى بخواهد عمل كند بايد عالم باشد , و بداند به چه چيز بايد عمل كند . البته ممكن است كسى عالم باشد و عمل نكند اما بحث در اينست كه ممكن نيست كسى عالم نباشد و عمل كند . اگر انسانى از علم محروم شد ديگر جائى را نمى تواند ببيند , تا به سمت آن حركت كند . بنابراين انسان متقى , هرگز در حوادث