نام کتاب : دروس هيئت و ديگر رشته هاي رياضي نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 288
پنجم :
نسبتى كه واقع است ميانه معدل النهار و[ دائره] افق , عموم و خصوص من وجه
است , زيرا كه آن عظيمه اى بود كه يك قطب او سمت الراس , و ديگرى سمت قدم
باشد , و نوعى است بواسطه آنكه مختلف مى شوند باختلاف اشخاص و امكنه , و
منطبق مى شوند در وقتيكه عرض بلد نود درجه باشد .
ششم :
نسبتى كه واقع است ميانه معدل النهار و[ دائره] نصف النهار , او نيز تباين
است زيرا كه نصف النهار آن عظيمه اى بود كه بدو قطب معدل النهار مى گذرد ,
پس انطباق ايشان محال باشد , و نوعى است زيرا كه مختلف مى شود باختلاف افق .
هفتم :
نسبتى كه واقع است ميانه معدل النهار و[ دائره] مشرق و مغرب , عموم و
خصوص
من وجه است , و نوعى است زيرا كه مختلف مى شوند باختلاف افق , و منطبق مى شوند
در وقتى كه قطبين بر افق باشند .
هشتم :
نسبتى كه واقع است ميانه معدل النهار و[ دائره] وسط السماء رؤيت , تباين
است زيرا كه وسط السماء رؤيت بر دو قطب فلك البروج گذرد , و معدل
النهار ممكن نيست كه بر قطب فلك البروج گذرد , و نوعى است زيرا كه مختلف
مى شود باختلاف افق .
نهم :
نسبتى كه واقع است ميانه معدل النهار و[ دائره] ارتفاع , عموم و خصوص من
وجه است , و نوعى است زيرا كه مختلف ميشوند باختلاف افق و منطبق ميشوند در
وقتى كه قطبين معدل بر افق باشند , و كواكبى كه ارتفاع او را گيرند بر نفس
معدل باشد , و دائره ارتفاع آن بود كه به دو قطب افق گذرد و نقطه مفروضه .
دهم :
نسبتى كه واقع است ميان منطقة البروج و[ دائره] ماره به اقطاب اربعه , و
آن تباين است , و شخصى است و محال است انطباق ايشان , و ماره باقطاب اربعه
آن عظيمه بود كه به چهار قطب معدل و فلك البروج گذرد .
يازدهم :
نسبتى كه واقع است ميانه منطقة البروج و[ دائره] ميل , او نيز تباين است ,
زيرا كه ميل عظيمه اى بود كه به جزئى از فلك يا بمركز كوكبى و بدو قطب معدل
النهار گذرد , و انطباق او با منطقة البروج وقتى جائز است كه دورى
نام کتاب : دروس هيئت و ديگر رشته هاي رياضي نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 288