و لكن ظاهر است كه عبارت در وجه اول( : اگر كوكب ثابت ابدى الظهور از سمت راس در جانب قطب خفى معدل نگذرد) شمول و عموم آن بيش از عبارت وجه دوم است كه( : اگر اين هر دو ارتفاع در يك جهت باشند از سمت الراس) زيرا كه اين وجه شامل آن كه ارتفاع اعظم بر سمت الراس بود نيست .

و نيز در تحصيل عرض بلد از مدار كوكب ثابت ابدى الظهور در صورت شق دوم , اعنى اگر آن مدار از سمت الراس در جانب قطب خفى افتد , تعبيرات متعدد داشته اند , و باز مال همه يكى است : قوشچى در شرح زيج الغ بيكى گفته است : ( و اگر مدار يومى كوكب ابدى الظهور از سمت الراس در خلاف جهت عرض بلد گذرد , تمام ارتفاع او را يعنى ارتفاع مدار خلاف جهت عرض بلد كه ارتفاع اعظم است , تمام اين ارتفاع اعظم را تا نصف دور اين حال باشد , از اين جهت به جاى ارتفاع استعمال مى كنند) , و عبارت متن زيج الغ بيكى اين بود( : و اگر ثابته ا ى ابدى الظهور از سمت الراس در جانب قطب خفى گذرد , بجاى ارتفاع اعظم , تمام او تا نصف دور مستعمل بايد داشت و عمل به پايان رسانيد) , و قريب به همين تعبير از زيج بهادرى نقل كرده ايم . و ليكن در جامع بهادرى چنين تعبير كرده است( : و اگر اعظم ارتفاع ما بين سمت الراس و قطب خفى بود در اينصورت اعظم ارتفاع را از يكصد و هشتاد نقصان كنند , و نصف باقى را بر اصغر ارتفاع افزايند عرض بلد حاصل آيد , و جهت عرض جهت اصغر ارتفاع باشد) .

و حق اين است كه مى فرمود : و نصف باقى را بر نصف اصغر ارتفاع افزايند عرض بلد حاصل آيد , نه بر اصغر ارتفاع زيرا كه درست نيايد , و كلمه نصف يا به قلم شريف او نيامده است , و يا از طبع ساقط شده است .

بيان :

در شكل 16 ( , ا ب ح د) ‌ دائره افق بر قطب( ه) . و( ب و د) ‌ معدل النهار بر قطب( ر) . و( ا رح) ‌ نصف النهار . پس( ر ح) ‌ با ( ه و) كه هر دو عرض بلدند . و( وا) ‌ با تمام عرض بلد كه مساوى با( ه ر) است . و( ط ا) ارتفاع اعظم كوكب در طرف قطب خفى از سمت راس است . و( ح ح) ‌ با ارتفاع اصغر كوكب در طرف قطب ظاهر از سمت الراس . و مى دانيم