زمينه بحث‌

از جمله مباحث بنيادين درباره تجارب دينى، آن است كه آيا همه تجارب دينى، داراى عناصر مشتركى هستند، به گونه‌اى كه بتوان ويژگى‌هاى خاصى را به عنوان وجه عام و همگانى آن‌ها برشمرد؟ يا آن‌كه مجموعه عظيم احوال و احساس‌هايى كه تحت نام تجربه دينى گردمى‌آيند، چندان گوناگون و متفاوتند كه با هيچ ريسمانى نمى‌توان حلقات آن را به هم پيوند داد؟

اين امر، به ويژه هنگامى اهميت خود را مى‌نماياند كه تجربه دينى به عنوان گوهر و لُبّ و مبناى تغييرناپذير دين مطرح گردد كه همه چيز، حتى عقايد و اعمال و اخلاق نيز بر گرد آن پايه‌ريزى مى‌شود، و نيز هنگامى برجسته‌تر مى‌شود كه مسأله معرفت‌بخشى تجربه دينى مطرح گردد و تجربه‌هاى دينى، راهى به سوى آشنايى و شناخت حقيقت غايى به شمار آيد؛ زيرا اين امر، تنها در صورتى به نتيجه مطلوب راه مى‌يابد كه نوعى معرفت واحد و مشترك، هرچند با درجات متفاوتِ عمق و ژرفا، از آن تجارب به دست آيد؛ زيرا در غير اين صورت، شناخت به دست آمده از هر كدام، در برابر معرفت حاصل از ديگرى قرار خواهد گرفت.

نكته مهم ديگر آن است كه وجود هسته مشترك ميان تجارب دينى مى‌تواند مبنايى براى كسانى كه در پى دست‌يابى به نوعى تكثرگرايى در اديان هستند، به دست دهد. براى اتو اين سه امر اهميت سرشارى دارد. او هم به پيروى از شلايرماخر و ويليام جيمز، تجربه دينى را گوهر و اساس و بنيان دين مى‌داند، هم براى آن، شأن معرفت بخشى