فصل 2 در مقياس و طريق نصب و اندازه آن

اما مقياس و طريق نصب و اندازه آن در دائره هنديه اين است كه : مقياس به شكل مخروط محددالرأس قائم مستدير ثقيل معتدل در رقت و غلظت باشد .

مخروط محددالرأس به اين علت اختيار كرده اند تا ظل عندالحاجت متفرق نشود كه محل آن معلوم نتوان كرد , چه سر مخروط ارق از قاعده اش است و مدخل و مخرج ظل در يك نقطه مشخص است , و مع ذلك اگر مخروطى باشد كه رأس ظل او را اندك عرض و پهنائى باشد , بايد از منتصف رأس ظل در وقت خروج و دخول از دائره هنديه علامت گذاشت .

و قائم مستدير به اين علت اختيار شده است تا سهم آن عمود بر مركز سطح قاعده وى بود .

و ثقل براى اين جهت اختيار شده است تا در جايش ثابت بماند و قرار گيرد .

و اعتدال در رقت و غلظت به اين علت اختيار شده است كه اگر زياد باريك باشد ادراك ظل نتوان كرد , و اگر غلظت آن زياد بود ,