نكته : انسان كليد خزائن اسرار است .

نكته : سفرنامه معراج رسول صلى الله عليه و آله شرح اطوار آدمى است .

انسان را شأنيتى است كه تواند عاقل موجودات گردد , لاجرم موجودات را شأنيتى است كه معقول وى مى گردند

به منطق اهل نظر و اهل حكمت متعاليه انسان داراى شأنيتى است كه تواند از قوت به فعليتى رسد كه صاحب مقام عقل مستفاد گردد , و اين طريق استكمال نفس ناطقه است , و صاحب ولايت كليه الهيه اعنى انسان كامل همه اين مقامات و مراحل را مع الاضافه واجد است .

انسان در مقام و مرتبت عقل هيولانى فقط قابليت استكمال دارد و پس از آنكه به اوليات و بديهيات آشنا شده است , اين حالت را عقل بالملكه گويند , زيرا كه اين سلسله علوم اوليه آلت اكتساب نظرياتند كه نفس بدانها قدرت اكتساب و ملكه انتقال به نشأه عقل بالفعل تواند كرد ولى هنوز نفس صاحب مرتبه عقل بالفعل نيست , زيرا به ادراك اوليات و مفهومات عاميه قدرت تحصيل وجود نورى عقلى كه علم است هنوز حاصل نشده است .

و چون ملكه و قدرت بر استحضار علوم نظرى پيدا كرده است