[1] آرى در ممالك اسلامى با آنكه سر رشته ى تمام نيروهاى حياتى اجتماع از قبيل اقتصاد و فرهنگ و كليه وسائل تعليم و تربيت از مطبوعات و راديو و تلويزيون تا مدارس و دانشگاهها , همه و همه بدست دستگاههاى حاكمه و دولت هائى است كه مجرى سياست هاى مختلف مى باشند ولى در عين حال ظواهرى كم اهميت و بى اثر از دين از قبيل تكفين و دفن اموات , آئين عقد ازدواج , مراسم آذين هاى مذهبى , تكاليف شخصى دينى و خلاصه چيزهائيكه بهيچ وجه بزندگى عملى وابسته نيستند , بر طبق مقررات اسلامى عمل شده و حتى مورد تأييد همان دستگاهها و دولتها است و مردم بدون آنكه بيگانگى دين را از مهمترين قسمتهاى زندگى جامعه بنظر آورند , بهمين ظواهر دل خوش ساخته خود و دستگاههاى غير مزاحم و احيانا مؤيد را مسلمان ميدانند و بقاء اين وضع را از دل و جان خواهانند ! !