نام کتاب : حديث بي کم و بيش (شرح گلشن راز شيخ محمود شبستري ) نویسنده : محمدی باغملائی، محمدکاظم جلد : 1 صفحه : 34
نيمه دوّم قرن نهم و دهه اوّل قرن دهم هجرى است. او در شيراز به
دنيا آمد و در همانجا ساكن بود و سرانجام در شيراز درگذشت، آرامگاه او نيز
اكنون در شيراز است.
در اهميت شخصيت اين بزرگ مرد عالم معنى بسيار سخن ها گفته و
نوشته اند كه مجال توجيه و تبيين آن در اين مختصر نمى باشد. امّا
او با توجه به مقامى كه در تصوف و عرفان داشت در سال 877 شرح منظومه شيخ
محمود شبسترى را با عنوان «مفاتيح الاعجاز فى شرح گلشن راز» آغاز كرد كه
بعدها مورد استقبال ارباب شريعت و اصحاب طريقت واقع گرديد و سالكان و
عارفان از آن سودها گرفتند و بهره ها جُستند.
«شيخ محمد لاهيجى از پيروان سيد محمد نوربخش است و او را حضرت امام
سيد محمد نوربخش مى خواند. لاهيجى طريقه نور بخشيه را در شيراز ترويج
مى كرد و خانقاه نوريّه - منسوب به نوربخش ـ را در آنجا به
وجود آورد.»[1]
قرن نهم كه بيشتر دوره حيات شيخ محمد لاهيجى در آن گذشته است،
دوره اى است كه «شريعت و طريقت به يكديگر نزديك مى شوند و علماى
دين و متشرعان و فقها هم نسبت به صوفيه و عرفا نظر موافق پيدا مى كنند
و به تصوف و عرفان روى مى آورند و آنان كه ذوقى و طبعى شاعرانه
داشتند اشعار عرفانى سرودند و همان رموز و مصطلحات صوفيه و عرفا را در شعر
به كار بردند و هم در اين قرن شرح كتب علمى و عرفانى انجام گرفت.»[2]
[1] جستجو در تصوف ايران، عبدالحسين زرين كوب، چاپ دوّم، تهران، انتشارات امير كبير، 1366، ص186.
[2] مقدمه اى بر مبانى عرفان و تصوف، دكتر سيد ضياءالدين سجادى، چاپ پنجم، انتشارات «سمت»، 1375، ص167.
نام کتاب : حديث بي کم و بيش (شرح گلشن راز شيخ محمود شبستري ) نویسنده : محمدی باغملائی، محمدکاظم جلد : 1 صفحه : 34