بى سر و پا ‌ حيران، از خود بى خود شدن

از منافذ پوست بدن آدمى به سبب ناراحتى و سختى جدا شدن روح از بدن و به حكم ﴿و اذا البحار فجّرت﴾[1] عرق همچون دريا جارى و روان مى گردد و انسان در اين درياى عرق، غرق شده و سرگشته و حيران مى شود.

از سختى و ناراحتى جان كندن و جدا شدن روح از بدن، استخوانهاى بدن كه در سختى و دوام همچون كوه بودند، به حكم ﴿و تكون الجبال كالعهن المنفوش﴾[2] از يكديگر جدا شده و سست و متلاشى مى گردند.

طاق ‌ تك، فرد، يكتا

مصراع اول ناظر بر آيه ﴿والتفت الساق بالساق﴾[3] است كه در هنگام مرگ آدمى و قرار دادن او را در قبر، ساقهاى پاهاى او را به هم مى پيچند و نزديك مى كنند.

مصراع دوم ناظر بر آيه ﴿يوم يفر المرء من اخيه و امه و ابيه و صاحبته و بنيه﴾[4] است كه در هنگام جان كندن و جدا شدن روح از بدن ـ لحظه مرگ ـ انسان از بهترين و نزديكترين نزديكانش كه با او زمانى جفت و همراه بودند جدا مى شود.

زمين ‌ كنايه از تن و بدن آدمى است.

قاع ‌ زمين هموار