خواجه ‌ به معنى اعم انسان و به معناى اخصّ سالك است.

لفظ خواجه به آن سبب آورده، زيرا كه انسان نشآت و مراتب زيادى طى مى كند تا به تكامل برسد و انسانى كه چيز زيادى داشته باشد او را خواجه مى گويند.

آمد ‌ نشأت مبدأ

شد ‌ نشأت معاد

اى سالك تو مراحل و منازل دشوار و بسيارى در پيش دارى كه بايد از آنها بگذرى تا به وصال حقّ برسى.بنابراين درباره مبدأ و معاد خود بينديش و غافل از خود و اعمال خود مباش و مپندار كه فقط در همين دنيا زندگى خواهى كرد.

جزءِ ‌ تعيّن و وجود مجازى

كُلّ ‌ وجود حقيقى، ذات حقّ

پيدا ‌ نشأت صورى و زندگى دنيوى است.

پنهان ‌ نشأت معنوى و زندگى اخروى است.

در بخش بحث جزءِ و كُلّ، نشآت انسان را يك به يك بيان مى كنم.