آن‌جا جوابى كه اهل جهنم مى‌دهند، ريشه همه جواب‌هاست و مادر همه آن‌هاست. نمى‌گويند، ما چون بى‌نماز بوديم، روزه ماه رمضان را خورديم، حج نرفتيم، با مال خودمان برخورد درستى نداشتيم، به مردم ستم مى‌كرديم، سبب شد كه ما به جهنم بياييم؛ بلكه آن‌ها اينطور مى‌گويند: «لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِى أَصْحَابِ السَّعِيرِ»[1]: اگر زمانى كه ما در دنيا بوديم، رفته بوديم و شنيده بوديم، چون شنيدن است كه جهل را درمان مى‌كند، و فكر كرده بوديم؛ انديشه كرده بوديم؛ بررسى باطنى نسبت به خودمان و جهان داشتيم، امروز اهل آتش فروزان نبوديم: «مَا كُنَّا فِى أَصْحَابِ السَّعِيرِ»، «سَعِيْر»؛ يعنى آتش برافروخته؛ يعنى جهل، نادانى و به دنبال دانش نرفتن او، باعث برافروخته شدن اين آتش سوزان شده است.

فرستاده شدن پيامبر در زمان فاصله و جدايى مردم از رسالت‌

در نهج‌البلاغه، اميرمؤمنان (ع) درباره پيامبر (ص) فرموده است: «أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَهٍ مِنَ الرُّسُلِ»[2]؛ يعنى خداوند متعال اين طبيب را براى درمان بيمارى‌هاى‌

[1] 1. ملك: 10.

[2] 2. نهج‌البلاغه، خطب 158.