درس شانزدهم‌ [1] مراقبت و غنيمت شمردن عمر

قِيلَ لَأبى‌الحسن الرضا (ع):

كَيْفَ أَصْبَحْتَ؟ فَقَالَ (ع): «أَصْبَحْتُ بِأَجَلٍ مَنْقُوصٍ وَ عَمَلٍ مَحْفُوظٍ وَ الْمَوْتُ فِى رِقَابِنَا وَ النَّارُ مِنْ وَرَائِنَا وَ لَانَدْرِى مَا يُفْعَلُ بِنَا؟». [2]

اگرچه سلسله سند اين روايت مشخص نيست، ولى كلمات ائمه معصومين:

- خصوصاً در اين نوع مطالب حكيمانه اخلاقى و اجتماعى- خود گواه بر خودشان هستند.

به حضرت رضا (ع) گفته شد: شما چگونه شب را به صبح آورديد؟ حالِ شما هنگام ورود به روز جديد چطور است؟ ايشان در جواب فرمود: در حالى صبح كردم كه عمرم كوتاه شده، عملم ضبط شده، مرگ چون طوقى به گردنمان افتاده، آتش را پشت سر داريم و نمى‌دانيم با ما چه مى‌كنند.

رسول گرامى اسلام 6 مشابه اين سؤال را از جوانى‌ [3] مى پرسند، او در پاسخ، معارف بسيار بالايى را مطرح مى‌كند: «

أَصْبَحْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ مُوقِناً

»؛ روز را آغاز كردم در حالى كه همه چيز براى من روشن است و به همه چيز يقين دارم،

[1]. اين درس در جلسه «چهارصد و هفتاد و سوم» و «هفتصد و پانزدهم» درس خارج اصول معظم‌له ايراد گرديده است.

[2]. تحف العقول، ص 442.

[3]. نام آن جوان حارثه بن مالك و بنا بر قول اهل سنت زيد بن حارثه بوده است.