دارد. اما شوهر وى به هيچ وجه رضايت نمى‌دهد، آيا طلاق دادن زن شرعا جايز است؟

جواب: در فرض سؤال، ظاهرا ديوان عالى كشور كه حكم طلاق را صادر كرده و براى شما محرز شد كه حكم صادره از ناحيه ديوان عالى كشور است، معلوم مى‌شود كه بعنوان حاكم شرع، چنين حكمى را صادر كرده. لذا شما مى‌توانيد طبق همان حكم و نوشته با رعايت شرايط طلاق، صيغه طلاق را جارى كنيد اگر چه شوهر معترض باشد.

سؤال 1589: طلاقى كه حاكم بالإجبار در مورد زوجه شخصى مى‌دهد، آيا رجعى است؟ آيا بائن كه زوج حق رجوع نداشته باشد؟

جواب: ظاهر اين است كه طلاق حاكم و يا طلاقى كه به اجبار زوج تحقق پيدا مى‌كند، از نظر رجعى بودن و نبودن با طلاقهاى ديگر فرقى ندارد.

سؤال 1590: مردى عيال خود را اذيّت مى‌كند و نفقه نمى‌دهد و از دادن طلاق خوددارى مى‌كند، آيا آن زن مى‌تواند شوهر ديگر اختيار كند؟

جواب: در فرض سؤال، زن بايد به حاكم شرع رجوع كند و يا به هر طريق ممكن، حقوق و نفقه خود را از شوهر بگيرد؛ ولى به هيچ وجه نمى‌تواند بدون طلاق، به ديگرى شوهر كند. و خلاصه زن شوهردار اگر شوهر ديگر بكند زانيه خواهد بود و احكام زنا بر او مترتب مى‌شود.

سؤال 1591: زنى كه از شوهر خود اكراه شديد دارد و مهريه خود را مى‌بخشد تا طلاق خلع جارى شود؛ ولى شوهر حتّى به مازاد بر مهر قبول نمى‌كند، تكليف چيست؟

جواب: در صورتى كه ثابت شود ادامه زندگى براى زن همراه با عسر و حرج شديد است، حاكم شرع مى‌تواند طلاق خلعى مزبور را انجام دهد، اگر چه شوهر راضى نباشد.

سؤال 1592: مردى بعد از سه ماه زندگى با يك زن، حدود چهار سال است كه به جمهورى روسيه رفته و در اين مدّت نفقه زن را هم نداده است، هيچ شرطى در خصوص عدم نفقه و رفتن به مسافرت و مدت آن در ضمن عقد نوشته نشده است. زن چند بار وكيل خود را