قيمت آن را به نرخ روز سرقت پرداخت كند يا به نرخ روز ادا؟
جواب: اگر عين مال مسروقه تلف شده يا در دسترس نيست، قيمت
يوم الاداء را پرداخت كند.
سؤال 1387: شخصى با اصرار زياد ماشين بنده را به امانت
تحويل گرفته كه حد اكثر تا فردا ظهر تحويل دهد. ولى با ماشين تصادف كرده، و از
بيمه خسارت وارده را يكصد و سى هزار تومان تحويل گرفته و به دروغ به بنده وانمود
كرده كه بيشتر از سى هزار تومان نگرفته است من هم با توجه به اين مبلغ و از جهت
عاطفى و اخلاقى، سخت نگرفته و ماشين را كه به صورت ناقص تعمير شده بود از ايشان
تحويل گرفتم، امّا بعدا متوجه شدم كه مبلغ واقعى يكصد و سى هزار تومان بوده است.
حال طرف مدّعى است آن مبلغ حلال و روزىشان مىباشد. لطفا بفرماييد حق با چه كسى
مىباشد (ضمنا ماشين به جاى يك روز و نصف حدود نه روز معطل بوده است).
جواب: ظاهرا شركت بيمه پول را براى خسارت ماشين داده است. و
برداشتن مقدارى از آن توسط فرد واسطه جايز نيست. و بايد به شما بدهد.
مسائل متفرقه غصب
سؤال 1388: كشف و استخراج معدن از باغ و مزرعه شخصى، بدون
اجازه مالك آن چه حكمى دارد؟
جواب: معدن مال مالك زمين است. و استخراج آن بدون اذن مالك
صحيح نيست. و در صورت استخراج تماما مال مالك زمين مىباشد، (و در شرايط فعلى
جمهورى اسلامى ايران، تابع مقررات است) البته اگر به حد نصاب برسد، خمس دارد.
سؤال 1389: شخصى از افرادى از جمله پدر خود چيزى را به سرقت
مىبرد. بعدا متوجه بدى عمل شده و چون چيزى نداشته، از مال مربوط به پدر مابقى
ديون را مىپردازد. سپس از پدر حلاليت مىگيرد و او را به نحوى راضى مىكند، آيا
اين پرداخت باعث برائت ذمه مىشود؟
جواب: در فرض سؤال، اگر پدر خريدوفروشى را كه با مال او
انجام شده