شمسى كمتر است. [1]

سؤال 36: شخصى در سالهاى قبل از 15 سالگى يقين به خروج منى پيدا كرده ولى از روى جهل به مسأله و نبود مسأله‌گو نماز نخوانده و روزه هم نگرفته است؛ اكنون نسبت به عبادات آن زمان چه وظيفه‌اى دارد؟

جواب: در فرض سؤال كه يقين دارد منى از او خارج شده، بالغ بوده و نماز و روزه‌هاى فوت‌شده‌اش را بايد قضا كند و خوردن روزه‌ها اگر از روى جهل بوده و در ياد گرفتن مسائل كوتاهى نكرده كفاره ندارد.

سؤال 37: پسر بچه‌اى در سنّ 6 سالگى علائم بلوغ در او ديده شده از قبيل موى بالاى عورت و زير بغل و ضخيم و پر شدن صداى گلو و ديده شدن علامت جنابت بطور نادر در لباس زيرين، آيا او مانند افراد مكلف بايد نماز و روزه و ساير واجبات را انجام دهد؟

جواب: چنانچه علاوه بر علائم مذكور داراى تمييز متناسب با بلوغ باشد، مكلف خواهد بود.

[1]- سال قمرى از اوّل محرم شروع و به آخر ذى حجه ختم مى‌شود و هر ماه قمرى 29 روز و دوازده ساعت و 24 دقيقه است و يك سال قمرى 354 يا 355 شبانه روز مى‌باشد. و سال شمسى از اول فروردين شروع و به آخر اسفند ختم مى‌شود و شش ماه اوّل سال هر ماه 31 روز و 5 ماه بعد هر ماه 30 روز و ماه اسفند در سالهاى عادى 29 روز و در سال كبيسه 30 روز مى‌باشد. روى اين محاسبه هر سال شمسى 11 روز بيشتر از سال قمرى خواهد بود و چون ملاك عبادت و تكاليف شرعيه از نظر قرآن و روايات، ماههاى قمرى است لذا بلوغ شرعى كه اوّل تكليف است به حساب قمرى تعيين شده است.