سؤال 1051: شخصى زمين مزروعى خود را با شخص ديگر معاوضه مى‌كند و بعد معلوم مى‌شود كه مغبون شده و چند سال هم گذشته است، آيا خيار فسخ تا حال باقى است؟

جواب: اگر واقعا در حين معاوضه مغبون بوده است خيار غبن دارد و خيار غبن فوريت دارد و چنانچه شخص مغبون بعد از علم به غبن اعمال خيار نكند، خيار او ساقط مى‌شود. مگر اينكه جاهل به فوريت باشد و در نزاع موضوعى محتاج به مرافعه شرعيه است.

سؤال 1052: زمينى كه حدود شش ميليون تومان قيمت داشت، در اثر غفلت و ندانستن قيمت روز، به چهار ميليون فروخته‌ام. حال با توجه به اختلاف دو ميليون تومان كه من مغبون شده‌ام، آيا حق دارم معامله را فسخ كنم؟

جواب: غبن به مقدار مزبور موجب خيار و حق الفسخ مى‌باشد، به شرطى كه در معامله اسقاط خيار نشده باشد و مغبون از قيمت واقعى بى‌اطلاع باشد.

خيار عيب‌

سؤال 1053: در حالت ظهور عيب در مبيع، خريدار حق فسخ معامله را دارد، آيا حق دارد مبيع را به قيمت معيب از فروشنده مطالبه كند؟

جواب: در مورد عيب، هم حق فسخ و هم حق ارش، يعنى گرفتن تفاوت بين صحيح و معيب به نسبت ثمن معامله را دارد.

سؤال 1054: خانه‌اى معامله شده و در قولنامه به صورت چاپى كليه خيارات اسقاط شده است و مبلغ صد هزار تومان به عنوان واقولى نوشته شده است. ولى در ضمن صيغه عقد، اسقاط تمامى خيارات نشده است و بعد معلوم شده كه خانه عيب دارد و داراى عقب‌نشينى است، آيا مشترى مى‌تواند معامله را فسخ كند؟ و آيا علم و جهل بايع در اين مورد اثرى دارد؟ و آيا گرفتن واقولى در اين صورت مشروع است؟ و اصولا با چنين وضعى اسقاط تمامى خيارات شده يا خير؟

جواب: 1- در فرض سؤال، اگر حكم عقب‌نشينى قبل از معامله تصويب شده باشد، خريدار حق به هم زدن معامله را دارد.