بپردازد.

بنابراين، در فرض سؤال، خمس سال اول 20 هزار تومان بوده، كه در سال دوم 20 هزار تومان ترقى و سود داشته، جمعا 40 هزار تومان مى‌شود. و سهم صاحب سرمايه كه سال اول 80 هزار تومان بوده، در سال دوم 80 هزار تومان ترقى و سود داشته، كه خمس آن 16 هزار تومان مى‌شود. در نتيجه خمس سرمايه فعلى 56 هزار تومان است و سرمايه خالص 144 هزار تومان مى‌باشد.

سؤال 762: شخصى زمينى دارد كه قيمت آن بالا رفته و بواسطه همين زمين مستطيع شده است. حال قسمتى از زمين را فروخته تا صرف حج كند، آيا بايد پول آن را تخميس كند؟

جواب: در فرض سؤال، اگر اصل زمين متعلّق خمس نباشد، مثل اينكه ارث يا صداق بوده خمس ندارد ولى اگر آن را از پول مخمس خريدارى كرده ترقى قيمت مقدارى كه بفروش رسانده جزء درآمد سال اوست كه اگر تا پايان سال در مؤونه صرف نشود خمس دارد (ترقى قيمت نسبت به زمانى كه خريده است ملاحظه مى‌شود) ولى اگر به عنوان مال التجاره و استفاده از ترقى قيمت، خريدارى كرده در صورتى كه با پول مخمس خريدارى كرده بايد خمس ترقى قيمت زمين را همه‌ساله بپردازد. و در همين فرض اگر با پول غير مخمس خريدارى كرده، بايد خمس زمين را به قيمت فعلى بپردازد. و در سالهاى بعد نيز خمس ترقى قيمت آن را بپردازد.

سؤال 763: اين جانب زمينى خريدارى كرده‌ام تا پس از ترقى قيمت بفروشم، آيا پس از فرا رسيدن سال خمسى خمس قيمت فعلى آن را بايد بپردازم يا خمس قيمت خريد را؟

جواب: خمس قيمت فعلى را لازم است بپردازيد.

سرمايه كسب‌

سؤال 764: آيا به سرمايه كسب و تجارت خمس تعلّق مى‌گيرد؟

جواب: بلى، به سرمايه خمس تعلّق مى‌گيرد. مگر اينكه براى تأمين معاش خود و عائله‌اش مطابق شأنش به همه سرمايه نياز داشته باشد. بطورى كه اگر خمس آن‌