رسانده تا خانه‌اى خريدارى كند، آيا به پول آن خمس تعلّق مى‌گيرد؟

جواب: اصل پول اتومبيل در صورتى كه خمس آن را قبلا داده، خمس ندارد.

ولى ترقى قيمت آن اگر در سال فروش مصرف نشود خمس دارد. و اگر اتومبيل را از درآمد سال خريدارى كرده، و در سال بعد بفروش رسانده، بايد خمس قيمت فعلى آن را بلافاصله بپردازد.

سؤال 721: شخص كشاورزى با يك تراكتور كه جزء ضرورى اسباب كار او بوده زندگى مى‌كرده و فعلا نمى‌تواند كار كند و تراكتور را- با اينكه احتياج به آن دارد- فروخته تا با پول آن به مكّه مشرّف شود، آيا اين پول خمس دارد؟

جواب: اگر تراكتور را از درآمد سالهاى قبل تهيه كرده، لازم است به مجرّد فروش خمس همه قيمت آن را بپردازد و اگر از پول خمس داده شده خريده است مازاد بر قيمت خريد آن، جزء درآمد سال فروش است، كه اگر تا پايان سال مصرف در مؤونه نشود، خمس دارد.

مؤونه‌

سؤال 722: چه خرجهايى به عنوان مؤونه بحساب مى‌آيد و خمس به آنها تعلق نمى‌گيرد؟

جواب: آنچه كه انسان براى خود و خانواده خود خرج مى‌كند و نيز آنچه در زيارت و جوايز و هدايا و انفاقات و مهمانى‌ها مصرف مى‌كند و آنچه در حقوق لازمه، مثل: نذورات، كفارات، اداء دين، ارش جنايت، غرامت و خسارت چيزى كه انسان تلف كرده است و نيز ساير مايحتاج زندگى، مثل: خانه، ماشين‌سوارى، فرش، كتاب، ساير لوازم مورد نياز زندگى و آنچه براى تزويج اولاد و يا درمان بيمارى آنها و نيز هزينه مربوط به موت اولاد يا عيال انسان و ساير احتياجات عرفى انسان مصرف شود، مؤونه حساب مى‌شود. بنابراين آنچه انسان از درآمد سال خود و به حسب شأن خود در رابطه با اين امور صرف كند خمس به آنها تعلق نمى‌گيرد. بلى اگر مخارج فوق از شأن انسان زياد باشد يا به عنوان عملى سفيهانه باشد و يا از روى اسراف باشد و نيز اگر مخارجى در راه حرام صرف شود