فروش يا پرداخت قسمتى از لوازم زندگى يا سرمايه كسب براى
خريد خانه
سؤال 683: اگر كسى قسمتى از سرمايه كسب يا ابزار كار خود را
براى خريد خانه بفروشد، آيا بايد خمس آن را بپردازد؟
جواب: اصل سرمايه و ابزار كار اگر مخمّس بوده خمس ندارد.
ولى ترقى آن در صورتى كه در سال فروش مصرف نشود، خمس دارد.
سؤال 684: اين جانب چند سال پيش حساب خمسى داشتم، ولى به
واسطه سهلانگارى چند سالى است كه حساب نكردهام و فعلا سال خمسى ندارم. چند ماه
قبل مقدارى تلمبه كشاورزى داشتم و آن را فروخته و جهت سكونت خود در قم خانهاى
خريدارى كردم، آيا به اين منزل خمس تعلق مىگيرد؟
جواب: اگر خمس تلمبهها را پرداختهايد منزل شما خمس ندارد،
و اگر خمس آنها را نداده باشيد و با عين پول متعلق خمس منزل را خريده باشيد بايد
تخميس كنيد، يا به حاكم شرع مراجعه كنيد، تا امر شما را اصلاح كند.
سؤال 685: شخصى منزل مورد نياز خود را خريدارى كرده و بابت
پرداخت پول آن قسمتى از اثاث منزل و طلاى همسر خود را به فروشنده داده است. آيا
بايد خمس اثاث منزل و طلاى همسر را بپردازد؟
جواب: در فرض سؤال، خمس ندارد.
خانه رهنى
سؤال 686: آنچه امروزه مرسوم است كه پولى به صاحبخانه
مىدهند و در مقابل آن در خانه سكونت مىكنند و به آن رهن منزل مىگويند در چه
صورت صحيح است و آيا صاحب پول بايد پس از گذشت سال خمس آن پول را بپردازد؟
جواب: مىتوان از طريق بيع شرط و يا اجاره منزل به شرط قرض،
اين كار را انجام داد و بيع شرط به اين صورت است كه صاحبخانه، منزل خود را به
مبلغى بفروشد و با خريدار شرط كند كه مثلا اگر تا يك سال پولت را به تو پرداختم حق
فسخ داشته باشم و با پرداخت پول به خريدار، بيع را فسخ كند. و شرط قرض در