جواب: چنانچه شروع به مسافرت قبل از ظهر باشد و خروج از حدّ ترخص بعد از ظهر، احتياط واجب جمع بين گرفتن روزه و قضاى آن است.

سؤال 577: اگر شخصى در ماه مبارك رمضان هنگام مراجعت از سفر، پيش از ظهر به حدّ ترخّص وطنش يا جايى كه مى‌خواهد ده روز در آنجا بماند برسد، ولى بعد از ظهر به وطن يا محلّى كه مى‌خواهد بماند برسد، و كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام نداده باشد، آيا روزه آن روز بر او واجب است يا نه؟

جواب: در فرض سؤال، احتياط واجب جمع بين گرفتن روزه و قضاى آن است.

سؤال 578: شخصى كه در ماه مبارك رمضان مسافر است براى اينكه بتواند روزه بگيرد اگر قبل از ظهر به حدّ ترخص بيايد و نيت روزه كند و همين كه ظهر شد از همانجا مجددا مسافرت كند، آيا روزه‌اش صحيح است يا نه؟

جواب: اگر بخواهد روزه‌اش صحيح باشد و قضا نداشته باشد بايد قبل از ظهر وارد وطنش شود و بعد از ظهر از وطن خارج شود، و الّا بنابر احتياط واجب لازم است بين گرفتن روزه و قضاى آن جمع نمايد.

سؤال 579: آيا حكم نماز و روزه مسافر در باب حدّ ترخص فرق مى‌كند؟

جواب: بلى، در خصوص مسافرت از وطن، اگر بخواهد در فاصله بين وطن و حدّ ترخص نماز بخواند معينا نماز تمام است. ولى نسبت به روزه در اين فاصله به نحوى كه در دو مسأله قبل بيان شد بايد احتياط كند. اما در محلى كه قصد اقامت كرده، اگر مسافرت كند و بخواهد پيش از حد ترخص نماز بخواند، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند. همانگونه كه روزه را نيز بنابر احتياط واجب بايد بگيرد و قضاى آن را هم بگيرد.

سؤال 580: شخصى در ماه مبارك رمضان به خارج از كشور مسافرت مى‌كند، آيا اين مسافر بايد با اذان ايران افطار كند يا به اذان محل ورود؟ نماز وى چگونه است؟

جواب: طبق اذان محلّ ورود بايد افطار كند و نماز بخواند.