پى‌گفتارگذرى بر يافته‌ها و ره‌آورد تحقيق‌

از مطالعاتى كه در اين پژوهش، درباره ميرايى مغزى، حقوق و احكام آن به عمل آمد، دستاوردى چند، بسان اين نتايج حاصل مى‌گردد:

«موت» از منظر فقهى به «زهوق روح يا خروج نفس از بدن» تعبير يافته و با همين معنا در لسان دليل أخذ گشته و موضوعِ پاره‌اى از احكام اموات قرار گرفته است. از اين رو، احراز آن ضرورى مى‌نمايد. در تعريف علمى و حقوقى نيز «مرگ»، توقف قطعى و غير قابل برگشت اعمال قلبى- عروقى، تنفسى، و حسى- حركتى است كه از بين رفتن سلولهاى مغزى بر وجود آن صحّه مى‌گذارد. اما مرگ مغزى از منظر پزشكى، به حالتى اطلاق مى‌گردد كه كليه فعاليت‌هاى ساقه و قشر مغز توأماً، و به صورت دائمى از بين رفته باشد.

به هر روى، برآيند پژوهش در حكم‌شناسى مرگ مغزى، حاكى از آن است كه تقريباً، دو ديدگاه مخالف، در تشخيص مرگ مغزى از منظر فقهى رخ نموده است؛ يعنى از يك سو، شمارى از فقيهان از رهگذر عدم صدق عرفى «ميت» بر