پس از تغيير جنسيت، فاقد صلاحيت لازم براى حضانت و نگهدارى كودك باشد، اين حق از او سلب مى‌شود و به پدر كودك كه واجد صلاحيت است واگذار شود. كما اين‌كه براساس ماده 1170 قانون مدنى، اگر مادر مجنون گردد، يا به ديگرى شوهر كند، حق حضانت وى ساقط مى‌گردد. مفهوم مستفاد از اين ماده آن است كه مادر بايد براى نگه‌دارى كودك واجد صلاحيت باشد. چنان‌چه مجنون گردد يا به ديگرى شوهر كند فاقد صلاحيت مى‌گردد. بر اين اساس، مى‌توان اين احتمال را داد كه تغيير جنسيت مادر، موجب سلب صلاحيت وى در امر حضانت مى‌گردد، اگر چه از نظر عرف يا شرع، اطلاق عنوان «مادر» پس از تغيير جنسيت صحيح است. البته تأكيد مى‌كنيم كه تشخيص اين امر به عهده دادگاه صالح است.

گفتار دوم: تغيير جنسيت پدر و مسأله حضانت كودكان‌

هرگاه پدر در مدتى كه داراى حق حضانت و نگه‌دارى كودك است، تغيير جنسيت دهد و به زن تبديل گردد، اين امر چه تأثيرى در امر حضانت وى دارد؟

در پاسخ مى‌گوييم كه عنوان «پدر» پس از تغيير جنسيت عوض نمى‌شود و عرفاً شخص مى‌تواند بگويد: اين پدر من است كه تغيير جنسيت داده و زن شده است و فرض آن است كه حضانت كودك به پدر از آن جهت كه پدر است واگذار شده است. علاوه بر اين، از نظر شرعى پدر كسى است كه فرزند از نطفه (اسپرم» وى به وجود آمده باشد و اين با تغيير جنسيت، تغيير نمى‌كند

احتمال ديگر، آن است كه پدر با تغيير جنسيت خويش و تبديل شدن به زن، از صلاحيت و شايستگى لازم براى حضانت برخوردار نباشد، مخصوصاً اگر پس از تغيير جنسيت و تبديل شدن به زن، با مرد ديگرى ازدواج كند كه از مفهوم ماده 1170 قانون مدنى عدم صلاحيت وى به دست مى‌آيد. علاوه بر اين، ماده 1173 قانون مدنى مى‌گويد:

هرگاه در اثر عدم مواظبت يا انحطاط اخلاقى پدر يا مادرى كه طفل تحت حضانت اوست، صحت جسمانى يا تربيت اخلاقى طفل در معرض خطر باشد، محكمه مى‌تواند به تقاضاى اقرباى طفل يا به تقاضاى قيم او يا به تقاضاى رئيس حوزه قضايى هر تصميمى را كه براى حضانت طفل متقضى بداند اقتضا كند .....