مبحث دوم: ديدگاه فقيهان اهل سنت در تغيير جنسيت حيوانات‌

صاحب نظران اهل سنت عمدتاً در ذيل آيه شريفه: «فليغيرن خلق الله» [1] و تحت عنوان «خصاء الحيوان» (اخته كردن حيوانات) اظهار نظر كرده‌اند و ديدگاه واحدى هم در اين زمينه وجود ندارد. صاحب تفسير «محاسن التأويل» با استناد به آيه فوق و نيز برخى روايات اهل سنت معتقد است كه اخته كردن حيوانات حرام است. [2] جارالله زمخشرى، صاحب تفسير «الكشاف» معتقد است كه اخته كردن حيوانات در نزد علماى اهل سنت جايز است. [3] صاحب تفسير «غرائب القرآن» نيز ديدگاه زمخشرى را بيان مى‌كند. [4] نووى، شارح صحيح مسلم در اين باره معتقد است كه تغيير در حيوانات به منظور بهبود گوشت آنان جايز است، ولى در حيوانات ديگر جايز نيست. وى مى‌گويد:

حيواناتى كه در سن كم يا زياد بوده و خورده نمى‌شوند (گوشتى نيستند)، جايز نيست اخته گردند، اما حيواناتى كه گوشتى هستند، جايز است در سن كم اخته گردند؛ چون در آن يك هدفى وجود دارد و آن عبارت است از بهبود گوشت حيوان و جايز نيست حيوانات گوشتى در سن زياد اخته گردند. [5] عكرمه و گروهى از مفسرين اهل سنت معتقدند كه تغيير در حيوانات (اخته كردن) جايز است؛ چون ظاهراً در اين كار يك غرض عقلايى وجود دارد. [6]

[1]. سوره نساء (4)، آيه 119.

[2]. محمد جمال الدين القاسمى، محاسن التأويل (تفسير القاسمى)، ج 3، ص 1133- 1134.

[3]. جار الله زمخشرى، الكشاف، ج 2، ص 1564- 1565، به نقل از: يوسف بن احمد بن عثمان (فقيه يوسف)، تفسير الثمرات اليانعه و الاحكام الواضحة القاطعة، ج 2، ص 497- 498.

[4]. ر. ك: محمد بن الحسين القمى النيشابورى، تفسير غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 2، ص 499.

[5]. ر. ك: صحيح مسلم با شرح نووى، ج 9، ص 177، به نقل از: سيد محمود آلوسى بغدادى، روح المعانى، ج 5- 6، ص 195: «لايجوز خصاء الحيوان لا يؤكل فى صغره و لا فى كبره و يجوز إخصاء المأكول فى صغره لأنّ فيه غرضاً و هو طيب لحمه و لا يجوز فى كبره».

[6]. حسين بن مسعود فراء بغوى شافعى، تفسير البغوى، ج 1، ص 703.