والخاصّة،
بحيث يغني عن ملاحظة سنده وصحّته، بل هو ملحق بالقطعيات في الصدور ...» [1].
بنابراين،
كسانى كه قبول دارند عمل مشهور جابر ضعف است، روايت را حجّت مىدانند و از نظر
آنان استناد عمل مشهور به حديث «على اليد» محرز است.
اشكال
امام خمينى رحمه الله در مورد استناد عمل مشهور به حديث على اليد
امام
رحمه الله با اين كه كبراى قضيه را قبول داشته و قائلاند عمل مشهور ضعف سند را
جبران مىكند، امّا از نظر صغرى- احراز استناد عمل مشهور- بحث مبسوطى را ارائه
داده [2] و به اين نتيجه مىرسند كه استناد
قدماى از فقها به اين روايت محرز نيست.
ايشان
اعتبار سند اين حديث را در نزد فقهاى صدر اوّل- دورهى قبل از زمان علّامه رحمه
الله- مورد بررسى قرار مىدهند و مىفرمايند: تا قبل از زمان علّامه رحمه الله،
نگرش فقهاى گرانقدر به حديث «على اليد» به عنوان خبرى بوده كه از طريق عامّه نقل
شده و براى احتجاج با آنان مورد توجّه فقهاى شيعه بوده است و نه استناد به حديث.
«قال السيّد رحمه الله في «الإنتصار» في مسألة
ضمان الصنّاع: وممّا يمكن أن يعارضوا به- لأنّه موجود في رواياتهم وكتبهم- ما
يروونه عن النّبي صلى الله عليه و آله من قوله: «على اليد ماجنت حتّى تؤدّيه».
والظاهر
منه عدم اعتماده عليه، بل أورده معارضة لا استناداً.
وأورده
شيخ الطائفة رحمه الله في مسائل «الخلاف» في غير مورد، وفي «المبسوط» رواية واحتجاجاً
على القوم، كما هو دأبه في كتابيه،