آنگاه كه خشكسالى روى مى آورد».

اين عنوان حاكى است كه مردم از خليفه نماز باران طلبيدند و او نيز درخواست آنان را اجابت كرد.

آرى موضع عموى پيامبر در اين مراسم اين بود كه خليفه در ضمن دعاى خود به آن اشاره كرد و گفت:إنّا نتوسل إليك بعمّ نبيّنا فاسقنا : ما به عموى پيامبرمان متوسل مى شويم ما را سيراب بفرما.

ثانياً: ابن اثير كيفيت مراسم را به روشنى بيان كرده او مى گويد عمر در حاليكه به عباس اشاره مى كرد و مى گفت: «هذا واللّه الوسيلة إلى اللّه والمكان منه»[1] از خدا طلب باران مى نمود. و بنابراين توسل به شخص او بوده نه به دعاى او.

ابن حجر عسقلانى (متوفاى سال 852) در شرح حديث مى نويسد:

از سرگذشت عباس روشن مى شود كه مستحب است انسان با توسل به اهل خير و صلاح و خاندان رسالت طلب باران كند.[2]

در پايان يادآور مى شويم اصولاً توسل به دعا كه مورد پذيرش همه هست، نوعى توسل به حرمت و منزلت دعا كننده است زيرا تا فرد از نظر روح و روان و مقام و منزلت در حدّ شايسته اى نباشد، هرگز دعاى او نمى تواند مبدأ اثر باشد.