راه سوم ميان جبر و تفويض - سبحانی، علیرضا

نام کتاب : راه سوم ميان جبر و تفويض نویسنده : سبحانی، علیرضا جلد : 1 صفحه : 115

نيز منتسب است در اين نظر كوچك ترين خدشه اى به عدل الهى وارد نمى شود، زيرا خدا او را در به كارگيرى قدرت وى حر و آزاد آفريده است.

تا اين جا مكتب به صورت واضح بيان گرديد و خوش بختانه گروهى از پيشوايان اهل سنت در قرن اخير به اين نظريه گرويده اند و در پيشاپيش آنان شيخ محمد عبده در رساله توحيد[1] و پس از ايشان تلاميذ مكتب او اين نظريه را پر و بال داده اند.[2]

از آن جا كه اين مكتب، مايه درخشندگى علوم اهل بيت(عليهم السلام)است ما به توضيح او مى پردازيم:

[1] رسالة التوحيد، ج1، ص 119.
[2] در ميان ديگر مذاهب كلامى نيز مذهب ماتريديه اگر چه درباره افعال اختيارى انسان نظريه كسب را مطرح كرده است، ولى تفسيرى از «كسب>» ارائه نموده كه با مذهب اماميه در مسئله امر بين الامرين هماهنگ است. ابومنصور ماترديدى فعل انسان را معلول قدرت خداوند كه آفريدگار است و قدرت انسان كه فاعل فعل مى باشد مى داند و براى اثبات اين مطلب هم به بعضى از آيات قرآن و ادله نقلى اشاره مى كند و هم آن را امرى وجدانى و فطرى قلمداد مى نمايد.
ديدگاه طحاويه پيروان ابوجعفر مصرى طحاوى(229ـ321هـ) نيز در اين مسئله با اماميه هماهنگ مى باشد. برخى از متكلمان اشعرى نيز بدون اين كه اصطلاح آن را به كار ببرند، آن را پذيرفته اند، مانند: شمس الدين محمود اصفهانى، عبدالوهاب شعرانى، عبدالعظيم زرقانى، شيخ محمد عبده، شيخ محمد شلتوت.جهت منابع به، دانشنامه كلام اسلامى، مقاله «امر بين الامرين>» مراجعه شود.

نام کتاب : راه سوم ميان جبر و تفويض نویسنده : سبحانی، علیرضا جلد : 1 صفحه : 115

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست