شىء ممكن تبديل به واجب الوجود گردد.

5. بى نيازى در فعل، مايه بى نيازى در اصل وجود است

انسان از مادر به صورت برگ سفيد كه فاقد هر نوع ملكه
علمى و اخلاقى و صنعتى است ديده به جهان مى گشايد، ولى در طول زندگى بر اثر تمرين و يا تعليم يك رشته كارهايى مى آموزد و بر اثر تكرار آن براى او ملكه مى شود، مانند ملكه دوزندگى و بافندگى يا ملكه علمى مانند ملكه نحو و فقه، مسلماً اين نوع ملكات در ذات ما رسوخ پيدا كرده و بخشى از ذات ما را تشكيل مى دهد.

چنان كه گفته شد اين ملكات بر اثر تمرين و كارهاى روزمره در انسان پديد مى آيد، اگر ما در فعل خود بى نياز از خدا باشيم، نتيجه آن اين مى شود كه در ذات خود نيز بى نياز باشيم، زيرا فرض اين است كه اين ملكات زاييده كارهاى روزمره ماست كه جزئى از ذات ما را تشكيل مى دهد.

حكيم سبزوارى به اين حقيقت در اين دو بيت اشاره مى كند:

وكيف فعلنا إلينا فُوِّضا *** وإن ذا تفويضَ ذاتنا اقتضى

إذ خُمِّرت طينتنا بالملكة *** وتلك فينا حصلت بالحركة[1]

چگونه مى توان گفت كارها به خود ما واگذار شده و ما در