كارگر و كشاورز و پشتيبانى رجال كليسا از قدرتمندان، تأثير خاصى در رشد و نموّ اين مايه هاى فكرى و تلفيق و انسجام آن ها داشته است.

تكامل تكنيك در قرن هاى هيجدهم و نوزدهم، مايه فشردگى كارگران در كارخانه ها گرديد، و اين قشر به طور چشم گيرى حضور خود را در اجتماع ثابت كرد، از طرف ديگر، بالا رفتن سطح آگاهى در توده هاى محروم، وسيله تشكل آنان را فراهم ساخت و زمينه را براى پذيرش فلسفه اى كه حامى محرومان و توجيه قيام و پرخاش گرى آنان برطبقه مقابل باشد، مهيا نمود.

ماركس از وجود اين دو عامل (وجود عناصر فكرى ماركسيسم قبل از او، و مساعد بودن اوضاع براى پذيرش چنين مكتبى) دست به كار شد، و مكتبى كاملا تلفيقى و التقاطى عرضه كرد و براى اين كه مكتب از «خشك انديشى» به دور باشد، «اومانيسم» (انسان مسلكى و انسان گرايى) فويرباخ را بر آن افزود، تا مادى گرى را به رنگ عاطفى عرصه كند و چنين وانمود كند كه ماترياليسمى نو، به جهان عرضه مى دارد.

از اين بحث فشرده كه درباره علل پيدايش ماركسيسم انجام گرفت مى توان علل گسترش گرايش به آن را به دست آورد و تا آن جا كه نيمى از جهان به طور مستقيم يا غيرمستقيم زير سلطه آن قرار دارند (البته اشتباه نشود نيمى از جهان زير سلطه ماركسيسم هستند نه اين كه نيمى از جهان ماركسيست باشند و تفاوت ميان اين دو زياد است) البته علاوه بر اين، شرايط ديگرى به اين گسترش دامن زده كه برخى را يادآور مى شويم: