عوامل غيبى نظير فرشتگان الهى باشد كه به هنگامى كه پيامبر از خدا كار خارق العاده اى را بخواهد، آن عامل غيبى به اذن و مشيت الهى دست به كار مى شود و معجزه را تحقّق مى بخشد.

2. معجزه، معلول عوامل طبيعى ناشناخته است: فرضيه ديگر اين است كه علل معجزات عوامل طبيعى ناشناخته هستند، و از آنجا كه پيامبران علم سرشار و گسترده اى دارند و از اسرار طبيعت آگاه هستند، آن عوامل ناشناخته را به كار مى گيرند و كار خارق العاده را صورت مى دهند.

3. نفس و اراده قوى پيامبران، عامل معجزات آنان است: احتمال ديگر اين است كه معجزات پيامبران معلول نفس و اراده ى نيرومند آنان بوده است بنابر اين كارهاى خارق العاده ى انبيا و اولياى الهى نه معلول بلا واسطه ى امور غيبى است و نه معلول عوامل مادى و طبيعى ناشناخته، بلكه معلول توجه نفس قوى و اراده و خواست قطعى آنان است. نفس آنان در پرتو تهذيب و قطع علايق مادى و توجه و تقرب به مبدأ آفرينش به پايه اى از كمال واقتدار رسيده است كه مى تواند در موجودات عالم طبيعت تصرف كرده و آنها را به خدمت خود بگيرد و آنها نيز خود را مسخر او يافته و او را اطاعت مى نمايند همان گونه كه نفوس انسان هاى معمولى مى توانند در قلمرو وجود خود تصرف كرده و قواى مادى بدن خود را به خدمت گيرند، نفوس انسان هاى كامل، قدرت تأثير درموجودات ديگر و به خدمت گرفتن آنها را دارند.[1]