فلسفه اى خواهد بود كه تاريخ مصرف آن گذشته است.

در اين صورت ماركسيسم فلسفه اى را ساخته و نظرياتى را مطرح كرده است كه تا انقلابى رخ نداده، صحيح و ارزشمند خواهد بود و پس از انقلاب، باطل و پوچ خواهد گشت!

طبق اصول ماركسيسم هرگز نمى توان نظريه ماركس را آخرين نظريه در جهان بينى و جامعه شناسى دانست، بلكه بايد طبق اصول وى در انتظار افكار و نظريات جديدى بود كه نسبت به آن عالى تر و متكامل تر است و ماركسيسم در مقايسه با آن پست شمرده مى شود و نسخ و محو مى گردد.

مگر نه اين كه «ماركس» مى گويد: نيروى توليد در حركت و رشد دائمى است و هيچ چيز ثابت و ساكن نيست و در عين حال هم چنان كه در نظام هاى برده دارى و فئودالى و سرمايه دارى، تكامل ابزار توليد با روابط توليد تضاد پيدا مى كند و حل تضاد مستلزم پيدايش نظريات و فلسفه و افكار تازه اى مى گردد و مايه الغاى روابط توليد كهن مى شود. هم چنين در جامعه اى سوسياليستى و كمونيستى، ابزار توليد به سرعت رشد مى كند و شرايط مادى دگرگون مى گردد، خواه ناخواه تضادى ميان رشد ابزار توليد و روابط اقتصادى پيش مى آيد كه نظريه اقتصادى ماركس قادر به حل و گشودن آن نخواهد بود، بلكه به نظريه جديدى نيازمند خواهد بود كه با نظريه پيشين تضاد كيفى خواهد داشت. با تغيير نظريه اقتصادى، زيربنا عوض شده، قهراً روبنا كه فلسفه است، نيز عوض خواهد شد در اين صورت چنين فلسفه اى جانشين فلسفه ماركس خواهد بود. و ماركسيسم منسوخ خواهد شد.

حتى اگر كارگران و دهقانان به همان افكار كهن ماركسيسم اكتفا ورزند و نقش