«اَبى» به معنى بى.

«ات» ضمير واحد مخاطب.

«ار» ادات فاعليّت و مفعوليّت و مبالغه و شرط و اسم مصدر و زيادت.

«از» كه ادات عطف و سبب و علّت و گاهى مجاوزت را باشد:

عمرش دراز باد كه بر قتل بى گناه *** وقتى دريغ گفت كه تير از كمان گذشت

و گاهى بيان جنس را باشد:

برانگيخت رزمى چو بارنده ميغ *** تگرگش ز پيكان و باران ز ميغ

و چنان كه گوئى: «جميع دار و ندارم را، از فلان و فلان، فروختم»; و گاهى اختصاص و ملكيّت باشد:

از اوى است خوب و بد و هست و نيست *** همه بندگانيم و يزدان يكى است

و گاهى افاده تبعيض نمايد: «سخاوت از خصال حميده است»; و گاهى مفيد ابتدا باشد: «گرسنه بودم از شنبه تا جمعه».

«است» ادات ربط; و به قول بعضى، ضمير واحد غايب هم هست.

«اش» ضمير واحد غايب.

«اك» حرف نسبت.

«اگر» حرف شرط.

«ال» چو بد، ادات نسبت و چو رخ، ضمير واحد غايب.

«ام» چو غم، ضمير واحد متكلّم و چو دل، اسم اشاره است.

«ان» ضمير واحد غايب و ادات جمع و اسم اشاره و فاعليّت و كنايه و صفت مشبّهه و نسبت و زيادت و اسم زمان.

«اند» ضمير جمع غايب و از كنايات است.

«اندر» ظرفيّت و زيادت.

«اندن» در آخر امر حاضر، ادات تعديه مى باشد.

«انه» لياقت و نسبت.

«انيدن» در آخر امر حاضر، ادات تعديه است.

«او» ضمير واحد غايب.

«اوشان» ضمير جمع غايب.

«اى» حرف ندا و زيادت و ضمير واحد مخاطب.

«ايا» حرف ندا است.

«ايد» ضمير جمع مخاطب است.