نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 302
هر دو عذاب راجع به آخرت است. آیه
صریح است در این که معبودهای دروغین اعم از انسان و غیر انسان و
فرمانروایان باطل نه تنها در آخرت یاری نخواهند کرد بلکه از پیروان خویش
بیزاری خواهند جست، و هر دو گروه عذاب را خواهند دید و وسائل و روابطی که
در دنیا میان آنها بود همه بریده و ناپدید خواهد گردید، و آن وقت که مصداق
یَوْمَ لا یُغْنِی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیْئاً دخان/ 41 و لِمَنِ
الْمُلْکُ الْیَوْمَ لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ غافر/ 16 آشکار گردید
خواهند دید که معبودهای باطل قدرتی نداشتهاند به «نکتهها» رجوع شود. 167- وَ قالَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنا کَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ کَما تَبَرَّؤُا مِنَّا. در
آن موقع که دیدند، رؤسا کمکی نکردند سهل است بلکه از پیروان خود بیزاری هم
کردند با کمال حسرت خواهند گفت ای کاش به زندگی دنیا برگشته ما نیز از
آنها بیزاری میکردیم ولی دیگر وقت گذشته است. کَذلِکَ یُرِیهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَیْهِمْ وَ ما هُمْ بِخارِجِینَ مِنَ النَّارِ. «حسرت»
حال است از «اعمالهم» یعنی خداوند اعمال آنها را به آنها نشان میدهد در
حالی که این اعمال بر آنها حسرت و اندوه و ندامت هستند. لفظ وَ ما هُمْ
بِخارِجِینَ مِنَ النَّارِ صریح در خلود اهل آتش در آتش است در این زمینه
به قالَ النَّارُ مَثْواکُمْ خالِدِینَ فِیها انعام/ 128 رجوع شود.
نکتهها
پیشوایان باطل:
از آیه إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِینَ ... روشن گردیده که: پیشوایان از جمله
«انداد» و شریکان خدا هستند، در این زمینه آیات زیادی داریم اتَّخَذُوا
أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ
نام کتاب : تفسيراحسنالحديث نویسنده : قرشی، سید علی اکبر جلد : 1 صفحه : 302