یکی از معانی و مفاهیم خشوع، تذلّل و خواری چهره و به پایین افتادن آن است که طاقت امتناع و سرپیچی از فرمان الهی در آن نیست: «وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ.» [1]؛ یعنی آن روز (که قیامت است)، چهره‌ها آن‌چنان ذلیل و خوار و به پایین فروافتاده است که توان سرپیچی از فرمان الهی را ندارند.
چهره‌ها در آن روز که قیامت است:
1. چهره‌هایی سفید و نورانی است، و آنان (که مؤمنین اهل دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر هستند) در رحمت خدای تعالی جاودانه خواهند بود، و چهره‌هایی سیاه و تاریک است، و آنان کافرانی (اهل نفاق و تفرقه‌افکنی) هستند که بعد از ایمانشان کفر ورزیدند. آنان در آن روز، عذاب را در برابر کفرورزی‌شان باید بچشند:
«یَوْمَ تَبْیَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا الَّذِینَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَ کَفَرْتُمْ بَعْدَ إِیمانِکُمْ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ. وَ أَمَّا الَّذِینَ ابْیَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِی رَحْمَتِ اللَّهِ هُمْ فِیها خالِدُونَ.» [2]
2. و در آن روز که قیامت است، چهره‌ها در برابر عظمت و کبریایی حیّ قیوم، ذلیل و خاضع است، و کسی که ظلم و ستمی را حمل نموده، از پاداش الهی ناامید می‌باشد:
«وَ عَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَیِّ الْقَیُّومِ وَ قَدْ خابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْماً.» [3]
3. آن روز (که قیامت است)، چهره‌هایی شاداب و خوشحال است که تنها به (رحمت) پروردگارشان نظاره دارند، و چهره‌هایی عبوس و محزون است، آنان گمان نزدیک به یقین دارند که عذاب کمرشکنی در مورد آنان انجام شدنی است: «وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ إِلی رَبِّها ناظِرَةٌ وَ وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ باسِرَةٌ تَظُنُّ أَنْ یُفْعَلَ بِها فاقِرَةٌ.» [4]
4. آن روز (که قیامت است)، چهره‌هایی گشاده، خندان و مسرور است، و در آن روز، چهره‌هایی که صاحبان عقاید و اعمال فاسد بوده‌اند، بر آنها گرد و غبار نشسته، و دود و