7.معرفى حضرت مهدى عليه السّلام به عنوان جانشين

يكى از مسؤوليت‌هاى خطير امام عسكرى عليه السّلام،معرّفى حضرت مهدى عليه السّلام به عنوان جانشين خود بود.اين مهمّ زمانى سخت‌تر مى‌شد كه آن حضرت مى‌بايست بنا به دلايلى،فرزند خود را در پردۀ «پنهان زيستى»نگه دارد تا از گزند بدخواهان در امان بماند.

با اين حال در موارد فراوانى آن حضرت،به معرفى جانشين خود به افراد موثق پرداخته است.عمده تعابيرى كه امام يازدهم براى معرفى حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف به كار برده،بدين قرار است:

-«هذا صاحبكم بعدى...»؛ [1]«اين بعد از من صاحب شما است...».

-«ان ابنى هو القائم من بعدى...»؛ [2]«همانا فرزندم قائم بعد از من است...».

-«هذا امامكم من بعدى و خليفتى عليكم...»؛ [3]«اين پيشواى شما پس از من و جانشين من بر شما است...».

-«ابنى محمد هو الامام الحجة بعدى...»؛ [4]«فرزندم محمد همان امام و حجت پس از من است...».

و مواردى از اين قبيل كه در كتاب‌ها بدان اشاره شده است.

8.آماده‌سازى شيعيان براى دوران غيبت امام دوازدهم عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف

از آنجا كه غايب شدن امام و رهبر هر جمعيتى،يك حادثه غيرطبيعى و نامأنوس است و باور كردن آن و نيز تحمل مشكلات ناشى از آن،براى نوع مردم دشوار است؛پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و اله و سلم و امامان پيشين عليهم السّلام،به تدريج مردم را با اين موضوع آشنا ساخته،افكار را براى پذيرش آن آماده مى‌كردند.

اين تلاش در عصر امام هادى و عسكرى عليهما السّلام،به صورت محسوس‌ترى به چشم مى‌خورد؛ چنان‌كه امام هادى عليه السّلام بعضى از اقدامات را به وسيله نمايندگان انجام مى‌داد و خود كمتر با افراد تماس مى‌گرفت.اين امر در زمان امام عسكرى عليه السّلام،جلوه بيشترى يافت؛زيرا با وجود تأكيد بر تولد حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف،او را تنها به شيعيان خاص و بسيار نزديك نشان مى‌داد.از طرف ديگر تماس مستقيم شيعيان با خود آن حضرت نيز روزبه‌روز محدودتر و كمتر مى‌شد؛به‌طورى‌كه حتى در شهر