خوئى، تبريزى، زنجانى: چنانچه صاحبش آن چيز را در كارى كه شرط آن پاكى است استعمال مى‌كند، مانند ظروفى كه در خوردن و آشاميدن استعمال مى‌شود، واجب است نجس شدن آن را به او بگويد و امّا مثل لباس، نجس شدن او را لازم نيست بگويد، اگر چه بداند صاحبش با او نماز مى‌خواند (خوئى، تبريزى: زيرا كه پاك بودن لباس در نماز شرط واقعى نيست) .

مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 142.

[مسأله 147 بچه مميزى كه خوب و بد را مى‌فهمد]

مسأله 147 بچه مميزى كه خوب و بد را مى‌فهمد اگر تكليفش هم نزديك است اگر بگويد چيزى را آب كشيدم، دوباره بايد آن را آب كشيد (1) ، ولى اگر بگويد چيزى كه در دست اوست نجس است احتياط آن است كه از آن اجتناب كنند (2) اگر چه بعيد نيست اعتبار قول صبىّ مراهق.

(1) بهجت: مگر اين كه انسان بداند آن را درست آب كشيده است ولى اگر بگويد چيزى كه در اختيار اوست، نجس است، احتياط واجب آن است كه از آن اجتناب كنند.

(2) اراكى: بقيه مسأله ذكر نشده.

نورى: احتياط واجب آن است كه از آن اجتناب كنند.

گلپايگانى، صافى: مسأله اگر بچّه‌اى كه تكليفش نزديك است، به پاك بودن يا نجس بودن چيزى كه در دست خودش مى‌باشد خبر دهد، پذيرفته است (صافى: به شرط حصول اطمينان) و اگر به پاكى يا نجس بودن چيزى كه در دست او نيست خبر دهد، گفته‌اش پذيرفته نيست.

خوئى، تبريزى: مسأله اگر بچّه بگويد چيزى نجس است يا چيزى را آب كشيده نبايد حرف او را قبول كرد. ولى بچّه‌اى كه تكليفش نزديك است اگر بگويد چيزى را آب كشيدم، در صورتى كه آن چيز در تصرّف او باشد يا آن بچّه مورد اطمينان باشد حرف او قبول مى‌شود و هم چنين اگر بگويد چيزى نجس است.

سيستانى: بچه‌اى كه مميز است و پاكى و نجسى را به خوبى درك مى‌كند. .

سيستانى: در صورتى كه آن چيز در تصرف او باشد يا گفته‌اش مورد اطمينان باشد. .

فاضل: مسأله اگر بچّه مميّزى كه خوب و بد را مى‌فهمد بگويد چيزى كه در دست اوست نجس است و يا بگويد آن چيز را آب كشيدم، بعيد نيست حرف او معتبر باشد.

مكارم: مسأله هر گاه ذو اليد يعنى كسى كه چيزى در اختيار اوست خبر دهد كه آن چيز، نجس يا پاك است بايد قبول كرد، خواه عادل باشد يا نه، به شرط اين كه بالغ باشد، بنا بر اين خبر دادن غير بالغ در اين باره قبول نيست، مگر اين كه اطمينان از گفتۀ او حاصل شود.

زنجانى: مسأله اگر بچه بگويد چيزى نجس است يا چيزى را آب كشيده و از گفته او اطمينان حاصل نشود، نبايد حرف او را قبول كرد؛ ولى بچۀ مميز كه طهارت و نجاست را مى‌فهمد اگر بدانيم چيزى را آب كشيده، مى‌توان آن را پاك دانست، هر چند اطمينان نداشته باشيم كه درست آب كشيده است و نيز اگر مميز چيزى را كه در دستش است بگويد نجس است و از قول او اطمينان حاصل نشود، بنا بر احتياط بايد از آن اجتناب كرد.