مىرود يا آن كه براى كارى مثل خريد و فروش از تهران به قم يا بالعكس سفر مىنمايد، همين كه به مقدارى سفر كند كه عرفاً اين كار را شغل او بگويند، بايد نماز را تمام بخواند.
نورى: ولى كسى كه كارش اين است كه هفتهاى يك بار يا بيشتر براى انجام كارى به محلى مسافرت مىكند؛ مثلاً همه روزه يا دو روز يك مرتبه، مثلاً از تهران به كرج براى تدريس يا انجام كار ادارى يا براى كسب و تجارت مىرود همين كه مقدارى سفر كند كه عرفاً اين كار يعنى كار توأم با سفر را شغل او بگويند نماز را تمام بخواند.
سيستانى: مگر آن كه «كثير السفر» باشد كه در مسألۀ[اختصاصى (1296) در صفحۀ(704)]معيار آن گذشت.
[مسأله 1317 كسى كه از وطنش صرف نظر كرده]
مسأله 1317 كسى كه از وطنش صرف نظر كرده و مىخواهد وطن ديگرى براى خود اختيار كند (1) ، اگر شغلش مسافرت نباشد (2) بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند.
اين مسأله، در رسالۀ آيت اللّٰه بهجت نيست
(1) مكارم: بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند، مگر آن كه سفرش طولانى شود و جزء افراد خانه به دوش حساب شود.
(2) زنجانى: اگر كثير السفر نباشد. .
سيستانى: اگر عنوانى كه موجب تمام شدن نماز است مانند كثير السفر يا خانه به دوش بر او صدق نكند. .
شرط هشتم:
آن كه به حد ترخص برسد (1) يعنى از وطنش (يا جايى كه قصد كرده ده روز در آنجا بماند (2)) به قدرى دور شود (3) كه ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود ولى بايد در هوا، غبار يا چيز ديگرى نباشد كه از ديدن ديوار و شنيدن اذان جلوگيرى كند و لازم نيست به قدرى دور شود كه منارهها و گنبدها را نبيند (4) ، يا ديوارها هيچ پيدا نباشد، بلكه همين قدر كه ديوارها كاملاً معلوم نباشد كافى است (5) .
(1) فاضل: از حد ترخص بگذرد. .
(2) [قسمت داخل پرانتز در رساله آيات عظام: نورى و فاضل نيست]
(3) اراكى: كه اهل آنجا او را نبينند و اذان آنجا را نشنود. [پايان مسأله]
زنجانى: كه صداى اذان بلند آخر آنجا را نشنود و نيز اهل آن محل او را نبينند. [پايان مسأله]
(4) گلپايگانى، صافى: بلى، اگر به قدرى دور شده كه ديوار خانههاى شهر كاملاً معلوم نيست ولى شبح آنها نمايان است، احتياط لازم آن است كه نماز نخواند تا وقتى كه شبح پنهان شود يا هم شكسته بخواند و هم تمام.
فاضل: يا ديوارها پيدا نباشد بلكه همين قدر كه ديوار كاملاً تشخيص داده نشود كافى است، و كسى كه از جايى كه قصد كرده ده روز در آنجا بماند به قصد هشت فرسخ خارج شود، تا به حدّ ترخّص نرسيده بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند.
(5) نورى: و كسى كه از جايى كه قصد كرده ده روز در آنجا بماند به قصد هشت فرسخ خارج شود، تا حد ترخص نرسيده بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند.