[مسأله 285 راه رفتن در بين وضو اشكال ندارد]

مسأله 285 راه رفتن در بين وضو اشكال ندارد، (1) پس اگر بعد از شستن صورت و دستها چند قدم راه برود (2) و بعد سر و پا را مسح كند، وضوى او صحيح است.

(1) زنجانى: بقيه مسأله ذكر نشده.

(2) تبريزى: مقدارى راه برود. .

شرط يازدهم

(1) : آن كه شستن صورت و دستها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر ديگرى او را وضو دهد (2) ، يا در رساندن آب به صورت و دستها و مسح سر و پاها به او كمك نمايد، وضو باطل است (3) .

(1) سيستانى: شرط نهم. .

مكارم: شرط دهم «مباشرت» است، يعنى: . .

(2) فاضل: و يا كمك كند وضو باطل است. [پايان مسأله]

(3) زنجانى: و كمك كردن در مقدمات وضو مكروه است بنا بر اين اگر كسى آب در كف دست انسان بريزد و انسان با آن آب وضو بگيرد وضو باطل نيست.

بهجت: و منظور، كمك در اصل شستن و مسح كردن است ولى اگر در مقدّمات اينها كمك بگيرد مثل اين كه ديگرى آب را به صورت او بريزد ولى شخص، خودش صورت را بشويد مانعى ندارد.

مكارم: ولى كمك در مقدّمات وضو اشكال ندارد.

[مسأله 286 كسى كه نمى‌تواند وضو بگيرد]

مسأله 286 كسى كه نمى‌تواند وضو بگيرد (1) بايد نايب بگيرد كه او را وضو دهد. و چنانچه مزد هم بخواهد، در صورتى كه بتواند (2) بايد بدهد. ولى بايد خود او نيت وضو كند (3) و با دست خود مسح نمايد و اگر نمى‌تواند، بايد نايبش دست او را بگيرد و به جاى مسح او بكشد و اگر اين هم ممكن نيست بايد از دست او رطوبت بگيرند و با آن رطوبت، سر و پاى او را مسح كنند (4) و احتياط واجب (5) در صورت امكان ضمّ تيمم است (6) .

(1) زنجانى: كسى كه به تنهايى نمى‌تواند وضو بگيرد بايد با كمك ديگرى وضو بگيرد و اگر اين مقدار نيز نمى‌تواند. .

(2) خوئى، تبريزى: و مُضرّ به حالش نباشد. .

(3) فاضل: بايد بنا بر احتياط واجب خود او و نائب، هر دو نيّت وضو كنند. .

(4) گلپايگانى، خوئى، تبريزى، صافى، زنجانى، نورى: بقيه مسأله ذكر نشده.

مكارم: ولى در اين صورت احتياط واجب اين است كه تيمّم هم بكند.

(5) فاضل: احتياط مستحب. .

(6) بهجت: أحوط اين است كه تيمّم هم بنمايد اگر در تيمّم كردن محذورى نبوده يا محذور كمترى باشد.

سيستانى: مسأله كسى كه نمى‌تواند خود وضو بگيرد بايد از ديگرى كمك بگيرد هر چند شستن و مسح كشيدن با مشاركت هر دو باشد و چنانچه مزد هم بخواهد در صورتى كه بتواند و مضرّ به مالش نباشد بايد بدهد ولى بايد خود او نيت وضو كند و با دست خود مسح نمايد، و اگر مشاركت خود شخص ممكن نباشد بايد از شخص ديگر بخواهد كه او را وضو بدهد و در اين صورت احتياط واجب آن است كه هر دو نيّت وضو نمايند و اگر ممكن نباشد بايد نائبش دست او را بگيرد و به جاى مسح او بكشد و اگر ممكن نباشد بايد نائب از دست او رطوبت بگيرد و با آن رطوبت، سر و پاى او را مسح كند.