قانون به قدرى نيرومند است كه كوچكترين انحراف از آن سبب نابودى هر چيزى است، اگر آسمانها و زمين يعنى اين همه كرات عظيم و بى شمارى كه صحنه هستى را پر كرده‌اند و تا آنجا كه فكر كار كند پيش مى‌روند حتى هنگامى كه مركب فكر از كار مى‌افتد آنها همچنان، به حركت، به هستى، به پيشروى، به گسترش خود، ادامه مى‌دهند، اگر آنها بر پا هستند به خاطر همين نظم و عدالت است كه: «بِالْعَدْلِ قامَتِ السَّمواتُ وَ الارضُ‌؛ به عدالت آسمانها و زمين برپاست». [1]

دوام يك دانه فوق العاده كوچك «اتم» در طى ميليونها سال با آن همه ظرافت و دقتى كه در ساختمان آن به كار رفته، و قاعدتاً مى‌بايست اين چنين دستگاه ظريفى خيلى زود از كار بيفتد، مولود همان عدالت و محاسبه فوق العاده دقيق نظام الكترونها و پروتونها است.

و هيچ دستگاهى- كوچك و بزرگ- از اين نظام شگرف و عدالت عمومى بركنار نيست، به جز انسان!

آيا انسان يك موجود استثنايى است؟

البته انسان يك تفاوت اساسى با تمام موجودات جهان طبيعت دارد، و آن اينكه قدرت عجيب به نام اراده توأم با اختيار و آزادى دارد، يعنى؛ پس از مطالعه و بررسى و تفكر هر چيز را به سود خود تشخيص داد انجام مى‌دهد و هر چه را به زيان خود ديد ترك مى‌كند، و از اين نظر خودش‌

[1]. فيض كاشانى، تفسير صافى، ذيل آيه 7 سوره الرحمن.